معارف دینی

برخی می‌پرسند آیا روایتی صحیح از منابع اهل سنت وجود دارد که حادثه‌ی غدیر را به گونه‌ای بیان کرده باشد که بیانگر و اثباتگر ولایت امیر المؤمنین علیه السلام باشد؟

پاسخ این است که سخن در باب حدیث غدیر فراوان است لکن اگر بخواهیم پاسخ سؤال شما را با یک روایت داده باشیم، حدیث ذیل را معرفی می‌کنیم که صدر و ذیل آن به روشنی حکایتگر برداشت شیعه از حادثه غدیر است:

همانطور که ملاحظه می‌شود پیامبر صلی الله علیه و آله در ابتدای حدیث از مردم اعتراف می‌گیرد که آیا او در تصرف در امورِ مردم و مؤمنان، از خود آنها سزاوارتر و أولی نمی‌باشد؟(اولی به تصرف بودن پیامبر در امور مردم نسبت به خود آنها)مردم نیز اعتراف نموده و مطلب و فرمایش پیامبر صلی الله علیه و آله را تأیید می‌کنند. 

در ادامه حضرت، علیّ علیه السلام را با لفظ «مولی»(اولی به تصرف بودن) _ که همان ماده‌ی به کار گرفته در مورد خود ایشان نیز بود(أ لستم تعلمون انّی اولی بالمؤمنین من انفسهم)_ به همان سِمَت انتصاب می‌کنند. اگر پیامبر می‌خواهد علیّ علیه السلام را دوست مردم معرفی کند، نباید از لفظ «مولی» استفاده کند؛ زیرا قبل از این عبارت، لفظ «أولی» را در مورد خوشان بکار برده بودند و بدین وسیله خود را دارای مقامِ ولایت و أولی به تصرف بودن معرفی کرده است و لذا به کار گیری همین ماده (ولی) در مورد علیّ علیه السلام موهمِ اثباتِ همان مقام، در مورد علیّ علیه السلام نیز خواهد بود. بنابراین پیامبر صلی الله علیه و آله اگر می‌خواهد فقط علیّ علیه السلام را دوست معرفی کند، یا باید از لفظ و ماده‌ی دیگر غیر از ماده‌ی «ولی» استفاده کنند، و یا در صورت استفاده‌ی از این لفظ قرینه‌ای آورده و به وسیله آن مشخص کنند که مراد ایشان از لفظ و ماده‌ی «مولی» و «ولی»، غیر معنایی است که برای خودشان به کار گرفتند. به نظر می‌رسد این مطلب را هر انسان عاقل و آشنا به محاورات عرفی لازم الاجرا بداند چه برسد به پیامبری که حکیم و سرآمد عاقلان جهان است.

حال اگر واقعا «مولی» به معنای «دوست» بود، این حقیقت و مطلب جدیدی نیست که خلیفه‌ی دوم نزد علیّ علیه السلام آمده و به او تبریک بگویند. چرا که دوستی با مؤمنین و رفق و مدارای با آنها سفارش همیشگی پیامبر و درسی است که قرآن بدان فرمان داده است. بنابراین باید «مولی»ی در حدیث به همان معنایی که پیامبر در مورد خود از مردم اعتراف گرفته (اولی به تصرف و ولایت امر) باشد که جناب خلیفه دوم؛ عمر آن را به علیّ علیه السلام تبریک گفته است.