معارف دینی

مقدمه: متن ذیل روایاتی چند است از گوشه‌ای از فضایل شرکت در مجالس امام حسین علیه السلام و ذکرمصیبت آن جناب، که امید است با مطالعه و دقت در این روایات، قدر دان این محافل و مجالس بوده و خدای ناکرده غافل از این همه برکات، از دست دهنده‌ی این فرصت بی نظیر نباشیم. مطالعه‌ی این گونه از روایات ضمن ایجاد شناخت و معرفت نسبت به ارزش و جایگاه این محافل، در ما ایجاد شوق و طلب از این ذوات مطهر نیز می‌کند، که مساوی با رسیدن به مطلوب است. بدیهی است که کریم گرچه در کرم نیاز به طلب و سؤال ندارد اما طلب سائل موجب عنایت خاص کریم می‌شود.

نکته: تا حدیث 39 مربوط به جلد ج‏44 بحار الأنوار (ط - بیروت)از صفحه‌ی 278 به بعد است. در ترجمه نیز از ترجمه جناب محمد جواد نجفی استفاده شده است.

1-   لی، الأمالی للصدوق الطَّالَقَانِیُّ عَنْ أَحْمَدَ الْهَمْدَانِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ قَالَ الرِّضَا ع‏ مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا وَ بَکَى لِمَا ارْتُکِبَ مِنَّا کَانَ مَعَنَا فِی دَرَجَتِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ ذُکِّرَ بِمُصَابِنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ‏.

1- در کتاب امالى از حضرت رضا علیه السّلام روایت میکند که فرمود: کسى که یاد آور مصیبت ما شود و براى آن ستم‏هائى که در حق ما شده گریه کند درجه وى فرداى قیامت نظیر درجه ما خواهد بود. کسى که متذکر مصیبت ما گردد و گریان شود و دیگران را هم گریان کند چشم وى در آن روزى که همه چشم‏ها گریانند گریان نخواهد بود. اگر کسى در مجلسى بنشیند که امر دین ما خاندان در آن زنده و تقویت شود قلب او در آن روزى که عموم قلب‏ها مى‏میرند نخواهد مرد.

2-   عیون أخبار الرضا علیه السلام الْقَطَّانُ وَ النَّقَّاشُ وَ الطَّالَقَانِیُّ جَمِیعاً عَنْ أَحْمَدَ الْهَمْدَانِیِّ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ قَالَ الرِّضَا ع‏ مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ إِلَى آخِرِ الْخَبَرِ.

2- در کتاب عیون اخبار رضا علیه السّلام از آن بزرگوار روایت میکند که فرمود: کسى که مصیبت ما را بخاطر بیاورد و گریان شود و دیگران را هم گریان نماید چشم او فرداى قیامت گریان نخواهد بود و ...

3-   فس، تفسیر القمی أَبِی عَنْ بَکْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ ذَکَرَنَا أَوْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ دَمْعٌ مِثْلُ جَنَاحِ بَعُوضَةٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ وَ لَوْ کَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ.

3- در تفسیر على بن ابراهیم از حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: کسى که نام ما را ببرد یا نام ما نزد او برده شود و بقدر بال مگس اشک از چشمش خارج شود خدا گناهان او را مى‏آمرزد و لو اینکه مثل کف دریا باشد.

4-   جا، المجالس للمفید ما، الأمالی للشیخ الطوسی الْمُفِیدُ عَنِ ابْنِ قُولَوَیْهِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْبَرْقِیِّ عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ مُسْلِمٍ الْکِنْدِیِّ عَنِ ابْنِ غَزْوَانَ عَنْ عِیسَى بْنِ أَبِی مَنْصُورٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنَا تَسْبِیحٌ وَ هَمُّهُ لَنَا عِبَادَةٌ وَ کِتْمَانُ سِرِّنَا جِهَادٌ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ یَجِبُ أَنْ یُکْتَبَ هَذَا الْحَدِیثُ بِالذَّهَبِ.

در کتاب مجالس مفید و امالى شیخ طوسى از امام جعفر صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: نفس کشیدن با غم و اندوه براى مظلومیت ما خاندان تسبیح گفتن براى خدا و مغموم بودن از براى ما عبادت و پوشیده داشتن اسرار ما جهاد فی سبیل اللَّه خواهد بود، سپس فرمود: واجب است که این حدیث را با طلا بنویسند.

5-   مل، کامل الزیارات ابْنُ الْوَلِیدِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنِ ابْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدٍ الْبَرْقِیِّ عَنْ أَبَانٍ الْأَحْمَرِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ الْخَزَّازِ عَنِ ابْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: کُنَّا عِنْدَهُ فَذَکَرْنَا الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلَامُ وَ عَلَى قَاتِلِهِ لَعْنَةُ اللَّهِ فَبَکَى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ بَکَیْنَا قَالَ ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ فَقَالَ قَالَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ ع أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ لَا یَذْکُرُنِی مُؤْمِنٌ إِلَّا بَکَى وَ ذَکَرَ الْحَدِیثَ‏.

در کتاب کامل الزیارات از ابن خارجه نقل میکند که گفت: ما نزد امام جعفر صادق علیه السّلام بودیم و نامى از امام حسین علیه السّلام برده شد، امام صادق گریان شد و ما هم گریستیم. سپس آن بزرگوار فرمود: امام حسین فرموده: من کشته اشک میباشم، هیچ مؤمنى یاد آور من نمى‏شود مگر اینکه گریان خواهد شد.

6-   مل، کامل الزیارات السَّعْدَآبَادِیُّ عَنِ الْبَرْقِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ مُسْکَانَ عَنِ ابْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍ‏ أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ قُتِلْتُ مَکْرُوباً وَ حَقِیقٌ عَلَى اللَّهِ أَنْ لَا یَأْتِیَنِی مَکْرُوبٌ قَطُّ إِلَّا رَدَّهُ اللَّهُ أَوْ أَقْلَبَهُ إِلَى أَهْلِهِ مَسْرُوراً.

نیز در همان کتاب از امام حسین علیه السّلام روایت میکند که فرمود: من کشته اشک هستم. کسى با غم و اندوهناکى بزیارت من نمى‏آید مگر اینکه خدا او را با خوشحالى نزد اهل و عیالش باز مى‏گرداند.

مل، کامل الزیارات حکیم بن داود عن سلمة عن محمد بن عمرو عن ابن خارجة مثله بیان قوله أنا قتیل العبرة أی قتیل منسوب إلى العبرة و البکاء و سبب لها أو أقتل مع العبرة و الحزن و شدة الحال و الأول أظهر.

علامه مجلسى در باره اینکه امام حسین علیه السّلام فرمود: من شهید اشک هستم میفرماید: یعنى من منسوب به اشک و گریه و سبب آنها میباشم، یا اینکه با گریه و غم و اندوه کشته خواهم شد، ولى احتمال اول واضحتر است.

مترجم گوید: از ذیل حدیث پنجم که میفرماید: هیچ مؤمنى یاد آور من نمى‏شود مگر اینکه گریان خواهد شد این طور بدست مى‏آید: امام حسین بقدرى مظلومانه شهید شده که گریه کردن براى آن بزرگوار فطرى و ذاتى مؤمن است. بعبارت دیگر، هر گاه مؤمنى یاد امام حسین کند بى‏اختیار گریان و منقلب خواهد شد.

7-   ما، الأمالی للشیخ الطوسی الْمُفِیدُ عَنِ الْجِعَابِیِّ عَنِ ابْنِ عُقْدَةَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِیدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ عُتْبَةَ عَنِ الْحُسَیْنِ الْأَشْقَرِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَارَةَ الْکُوفِیِّ قَالَ سَمِعْتُ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ع یَقُولُ‏ مَنْ دَمَعَتْ عَیْنُهُ فِینَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنَا أَوْ حَقٍّ لَنَا نُقِصْنَاهُ أَوْ عِرْضٍ انْتُهِکَ لَنَا أَوْ لِأَحَدٍ مِنْ شِیعَتِنَا بَوَّأَهُ اللَّهُ تَعَالَى بِهَا فِی الْجَنَّةِ حُقُباً.

در کتاب امالى شیخ از محمّد بن ابى عماره کوفى نقل میکند که گفت:

از امام جعفر صادق علیه السّلام شنیدم میفرمود: کسى که براى خونى که از ما ریخته شده، یا حقى که از ما پامال شده، یا عرض و آبروئى که از ما از بین رفته، یا براى یکى از شیعیان ما چشمش یک قطره اشک بریزد خداى رؤف او را سال‏هاى متمادى در بهشت جاى خواهد داد.

8-   جا، المجالس للمفید ما، الأمالی للشیخ الطوسی الْمُفِیدُ عَنْ أَبِی عَمْرٍو عُثْمَانَ الدَّقَّاقِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِکٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ یَحْیَى الْأَوْدِیِّ عَنْ مُخَوَّلِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنِ الرَّبِیعِ بْنِ الْمُنْذِرِ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ع قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ قَطَرَتْ عَیْنَاهُ فِینَا قَطْرَةً أَوْ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ فِینَا دَمْعَةً إِلَّا بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ حُقُباً قَالَ أَحْمَدُ بْنُ یَحْیَى الْأَوْدِیُّ فَرَأَیْتُ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع فِی الْمَنَامِ فَقُلْتُ حَدَّثَنِی مُخَوَّلُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنِ الرَّبِیعِ بْنِ الْمُنْذِرِ عَنْ أَبِیهِ عَنْکَ أَنَّکَ قُلْتَ مَا مِنْ عَبْدٍ قَطَرَتْ عَیْنَاهُ فِینَا قَطْرَةً أَوْ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ فِینَا دَمْعَةً إِلَّا بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ حُقُباً قَالَ نَعَمْ قُلْتُ سَقَطَ الْإِسْنَادُ بَیْنِی وَ بَیْنَکَ.

بیان الحقب کنایة عن الدوام قال الفیروزآبادی الحقبة بالکسر من الدهر مدة لا وقت لها و السنة و الجمع کعنب و حبوب و الحقب بالضم و بضمتین ثمانون سنة أو أکثر و الدهر و السنة و السنون و الجمع أحقاب و أحقب.

در کتاب مجالس مفید از حضرت امام حسین علیه السّلام روایت میکند که فرمود: هیچ بنده‏اى نیست که چشمانش براى ما یک قطره اشک بریزند یا پر از اشک‏ شوند مگر اینکه خداى علیم وى را در بهشت جاى گزین مینماید.

احمد بن یحیى اودى میگوید: من امام حسین علیه السّلام را در عالم خواب دیدم و به آن حضرت گفتم: این موضوع صحیح است که مخول بن ابراهیم از پدر ربیع- ابن منذر از قول تو براى من گفت: تو فرموده‏اى: هیچ بنده‏اى نیست که چشمانش یک قطره اشک براى من بریزند یا اینکه پر از اشک شوند مگر اینکه خدا وى را در بهشت جاى خواهد داد؟ فرمود: آرى. گفتم: چون این موضوع را از خود شما شنیدم پس احتیاجى بنقل راوى ندارم.

9-   ما، الأمالی للشیخ الطوسی الْمُفِیدُ عَنِ ابْنِ قُولَوَیْهِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَعْدٍ عَنِ ابْنِ عِیسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِی مُحَمَّدٍ الْأَنْصَارِیِّ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: کُلُّ الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ مَکْرُوهٌ سِوَى الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ عَلَى الْحُسَیْنِ ع.

در کتاب امالى شیخ از امام جعفر صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: هر جزع و فزع و گریه‏اى مکروه است غیر از جزع و گریه براى امام حسین علیه السّلام.

10-                       مل، کامل الزیارات أَبِی وَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ وَ ابْنُ الْوَلِیدِ جَمِیعاً عَنْ سَعْدٍ عَنِ ابْنِ عِیسَى عَنْ سَعِیدِ بْنِ جَنَاحٍ عَنْ أَبِی یَحْیَى الْحَذَّاءِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: نَظَرَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ إِلَى الْحُسَیْنِ ع فَقَالَ یَا عَبْرَةَ کُلِّ مُؤْمِنٍ فَقَالَ أَنَا یَا أَبَتَاهْ فَقَالَ نَعَمْ یَا بُنَیَ‏.

در کتاب کامل الزیارات از صادق آل محمّد صلّى اللَّه علیه و آله روایت میکند که فرمود: یکوقت حضرت امیر به امام حسین نظرى کرد و به او فرمود: اى (باعث) اشک کلیه مؤمنین!! امام حسین گفت: منظور تو من میباشم؟ فرمود: آرى، اى پسر عزیزم!

11-                       مل، کامل الزیارات جَمَاعَةُ مَشَایِخِی عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عُبَیْدِ اللَّهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُثْمَانَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِی عُمَارَةَ الْمُنْشِدِ قَالَ: مَا ذُکِرَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ فِی یَوْمٍ قَطُّ فَرُئِیَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مُتَبَسِّماً فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ إِلَى اللَّیْلِ وَ کَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ الْحُسَیْنُ عَبْرَةُ کُلِّ مُؤْمِنٍ.

مل، کامل الزیارات مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنِ ابْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنْ أَبِی عُمَارَةَ مِثْلَهُ إِلَى قَوْلِهِ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ وَ اللَّیْلِ‏

نیز در همان کتاب از ابو عماره منشد نقل میکند که گفت: هرگز هیچ روزى نام امام حسین علیه السّلام نزد امام جعفر صادق علیه السّلام برده نمیشد که آن حضرت تا شب تبسمى نماید آن بزرگوار میفرمود: امام حسین سبب اشک هر مؤمنى میباشد.

12-                       مل، کامل الزیارات أَبِی عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْخَشَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَیْنُ ع‏ أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ.

نیز در کتاب سابق الذکر از صادق آل محمّد صلّى اللَّه علیه و آله روایت میکند که فرمود: امام حسین شهید اشک است.

13-                       ما، الأمالی للشیخ الطوسی الْمُفِیدُ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ النَّحْوِیِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مَازِنٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنْ بَکْرِ بْنِ هِشَامٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ الْأَصَمِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ یَقُولُ‏ إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ عِنْدَ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ یَنْظُرُ إِلَى مُعَسْکَرِهِ وَ مَنْ حَلَّهُ مِنَ الشُّهَدَاءِ مَعَهُ وَ یَنْظُرُ إِلَى زُوَّارِهِ وَ هُوَ أَعْرَفُ بِهِمْ وَ بِأَسْمَائِهِمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِهِمْ وَ بِدَرَجَاتِهِمْ وَ مَنْزِلَتِهِمْ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَحَدِکُمْ بِوَلَدِهِ وَ إِنَّهُ لَیَرَى مَنْ یَبْکِیهِ فَیَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ یَسْأَلُ آبَاءَهُ ع أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لَهُ وَ یَقُولُ لَوْ یَعْلَمُ زَائِرِی مَا أَعَدَّ اللَّهُ لَهُ لَکَانَ فَرَحُهُ أَکْثَرَ مِنْ جَزَعِهِ وَ إِنَّ زَائِرَهُ لَیَنْقَلِبُ وَ مَا عَلَیْهِ مِنْ ذَنْبٍ‏.

در کتاب امالى ابن الشیخ از حضرت صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: امام حسین که نزد پروردگار میباشد به لشکرگاه و محل قبر خود و شهیدانى که نزدیک آن حضرت مدفونند و زوار خویشتن نظر مرحمت مى‏کند.

امام حسین علیه السّلام نام زوار و نام پدران آنان و مقام و منزلتى که نزد خدا دارند از شما که نام فرزند خود را میدانید بهتر میشناسد و بهتر میداند. آن بزرگوار هر کسى را که برایش گریه میکند مى‏بیند و برایش طلب مغفرت مینماید، از پدران خود تقاضا میکند که براى زوارش طلب آمرزش نمایند. امام حسین میفرماید: اگر زائر من بداند که خدا چه ثوابهائى برایش مهیا نموده است خوشحالى وى از گریه و زارى او بیشتر خواهد شد، هنگامى که زائر آن حضرت از زیارت برمیگردد هیچ گناهى نخواهد داشت.

14-                       فس، تفسیر القمی أَبِی عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ عَنْ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع یَقُولُ‏ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ دَمْعَةً حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ غُرَفاً یَسْکُنُهَا أَحْقَاباً وَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ دَمْعاً حَتَّى یَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ لِأَذًى مَسَّنَا مِنْ عَدُوِّنَا فِی الدُّنْیَا بَوَّأَهُ اللَّهُ مُبَوَّأَ صِدْقٍ فِی الْجَنَّةِ وَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ مَسَّهُ أَذًى فِینَا فَدَمَعَتْ عَیْنَاهُ حَتَّى یَسِیلَ دَمْعُهُ عَلَى خَدَّیْهِ مِنْ مَضَاضَةِ مَا أُوذِیَ فِینَا صَرَفَ اللَّهُ عَنْ وَجْهِهِ الْأَذَى وَ آمَنَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِنْ سَخَطِهِ وَ النَّارِ.

در تفسیر على بن ابراهیم از حضرت على بن الحسین علیه السّلام روایت میکند که فرمود: هر گاه چشم شخص مؤمنى براى شهادت امام حسین بقدرى پر از اشک شود که به گونه‏هاى صورتش بچکد خدا او را دائما در غرفه‏هاى بهشتى جاى خواهد داد. هر شخص مؤمنى که چشمش براى آن اذیت‏هائى که در دنیا بما رسیده بقدرى پر از اشک شود که به گونه‏هاى صورت وى برسد خدا او را در جایگاه صداقت در بهشت جاى خواهد داد، هر شخص مؤمنى که در راه ما دچار اذیت و آزارى شود و چشمانش براى آن اذیت‏ها پر از اشک شود و بگونه‏هاى صورتش بریزد خدا اذیت و آزارها را از او دور میکند و روز قیامت وى را از غضب خود و آتش جهنم در امان خواهد داشت و ...

مل، کامل الزیارات الحسن بن عبد الله بن محمد بن عیسى عن أبیه عن ابن محبوب‏ مثله‏ ثو، ثواب الأعمال ابن المتوکل عن الحمیری عن أحمد و عبد الله ابنی محمد بن عیسى عن ابن محبوب‏ مثله‏.

أَقُولُ رَوَى السَّیِّدُ بْنُ طَاوُسٍ هَذَا الْخَبَرَ مُرْسَلًا وَ فِیهِ مَکَانَ دَمَعَتْ أَوَّلًا ذَرَفَتْ وَ فِیهِ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ مَسَّهُ أَذًى فِینَا صَرَفَ اللَّهُ عَنْ وَجْهِهِ الْأَذَى وَ آمَنَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِنْ سَخَطِ النَّارِ.

بیان المضاضة بالفتح وجع المصیبة و ذرفت عینه سال دمعها.

15-                       ب، قرب الإسناد ابْنُ سَعْدٍ عَنِ الْأَزْدِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ لِفُضَیْلٍ تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ قَالَ نَعَمْ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَالَ إِنَّ تِلْکَ الْمَجَالِسَ أُحِبُّهَا فَأَحْیُوا أَمْرَنَا یَا فُضَیْلُ فَرَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَحْیَا أَمْرَنَا یَا فُضَیْلُ مَنْ ذَکَرَنَا أَوْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ مِثْلُ جَنَاحِ الذُّبَابِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ وَ لَوْ کَانَتْ أَکْثَرَ مِنْ زَبَدِ الْبَحْرِ.

در کتاب قرب الاسناد از ازدى (بفتح همزه و سکون زاء) نقل میکند که امام جعفر صادق علیه السّلام به فضیل (بضم فاء و فتح ضاد) فرمود: شما مینشینید و گفتگو میکنید؟ گفت: آرى فدایت شوم.

فرمود: این گونه مجالس را دوست دارم، اى فضیل! امر دین ما را زنده کنید، اى فضیل! هر کسى نام ما را ببرد یا نام ما نزد او برده شود و بقدر بال مگس اشک از چشمش خارج شود خدا گناهان او را مى‏آمرزد، و لو اینکه بقدر کف دریا باشد.

16-                       لی، الأمالی للصدوق الْعَطَّارُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْأَشْعَرِیِّ عَنِ اللُّؤْلُؤِیِّ عَنِ ابْنِ أَبِی عُثْمَانَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنْ أَبِی عُمَارَةَ الْمُنْشِدِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ لِی یَا أَبَا عُمَارَةَ أَنْشِدْنِی فِی الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ فَبَکَى ثُمَّ أَنْشَدْتُهُ فَبَکَى قَالَ فَوَ اللَّهِ مَا زِلْتُ أُنْشِدُهُ وَ یَبْکِی حَتَّى سَمِعْتُ الْبُکَاءَ مِنَ الدَّارِ قَالَ فَقَالَ یَا بَا عُمَارَةَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ شِعْراً فَأَبْکَى خَمْسِینَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَأَبْکَى ثَلَاثِینَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَأَبْکَى عِشْرِینَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَأَبْکَى عَشَرَةً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَأَبْکَى وَاحِداً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَبَکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَتَبَاکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ.

ثو، ثواب الأعمال ماجیلویه عن محمد العطار عن الأشعری‏ مثله‏ - مل، کامل الزیارات محمد بن جعفر عن محمد بن الحسین عن ابن أبی عثمان‏ مثله‏.

در کتاب امالى از ابو عماره نقل میکند که گفت: امام جعفر صادق بمن فرمود: شعرى در باره امام حسین علیه السّلام براى من بگو! وقتى من شعر در عزاى حسین گفتم آن حضرت گریان شد. دوباره شعر گفتم و آن بزرگوار گریان شد بخدا قسم من همچنان شعر میگفتم و آن حضرت مى‏گریست تا اینکه صداى گریه را از خانه آن برگزیده خدا شنیدم.

سپس امام جعفر صادق بمن فرمود: اى ابو عماره! کسى که در عزاى امام حسین شعر بگوید و تعداد پنجاه نفر را بگریاند بهشت بر او واجب خواهد شد.

اگر کسى در عزاى حسین شعر بگوید و تعداد سى نفر را گریان کند. جزاى او بهشت است. هر کسى در مصیبت امام حسین شعر بگوید و تعداد بیست نفر را بگریه درآورد بهشت جزاى او خواهد بود. کسى که در عزاى حسین شعر بگوید و تعداد ده نفر را گریان نماید بهشت از براى او است. و هر کسى که در عزاى حسین شعر بگوید و یک نفر را گریان کند جزایش بهشت خواهد بود. اگر کسى در عزاى امام حسین شعر بگوید و خودش گریه کند اهل بهشت مى‏شود. اگر شخصى در مصیبت امام حسین شعر بگوید و خویشتن را شبیه به گریه‏کننده نماید جزاى وى بهشت خواهد بود.

17-                       کش، رجال الکشی نَصْرُ بْنُ الصَّبَّاحِ عَنِ ابْنِ عِیسَى عَنْ یَحْیَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ زَیْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ وَ نَحْنُ جَمَاعَةٌ مِنَ الْکُوفِیِّینَ فَدَخَلَ جَعْفَرُ بْنُ عَفَّانَ‏ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَرَّبَهُ وَ أَدْنَاهُ ثُمَّ قَالَ یَا جَعْفَرُ قَالَ لَبَّیْکَ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ قَالَ بَلَغَنِی أَنَّکَ تَقُولُ الشِّعْرَ فِی الْحُسَیْنِ وَ تُجِیدُ فَقَالَ لَهُ نَعَمْ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ قَالَ قُلْ فَأَنْشَدَهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ فَبَکَى وَ مَنْ حَوْلَهُ حَتَّى صَارَتِ الدُّمُوعُ عَلَى وَجْهِهِ وَ لِحْیَتِهِ ثُمَّ قَالَ یَا جَعْفَرُ وَ اللَّهِ لَقَدْ شَهِدَتْ مَلَائِکَةُ اللَّهِ الْمُقَرَّبُونَ هَاهُنَا یَسْمَعُونَ قَوْلَکَ فِی الْحُسَیْنِ ع وَ لَقَدْ بَکَوْا کَمَا بَکَیْنَا وَ أَکْثَرَ وَ لَقَدْ أَوْجَبَ اللَّهُ تَعَالَى لَکَ یَا جَعْفَرُ فِی سَاعَتِهِ‏ الْجَنَّةَ بِأَسْرِهَا وَ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ فَقَالَ یَا جَعْفَرُ أَ لَا أَزِیدُکَ قَالَ نَعَمْ یَا سَیِّدِی قَالَ مَا مِنْ أَحَدٍ قَالَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَبَکَى وَ أَبْکَى بِهِ إِلَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ غَفَرَ لَهُ‏.

در کتاب امالى از ابو عماره نقل میکند که گفت: امام جعفر صادق بمن فرمود: شعرى در باره امام حسین علیه السّلام براى من بگو! وقتى من شعر در عزاى حسین گفتم آن حضرت گریان شد. دوباره شعر گفتم و آن بزرگوار گریان شد بخدا قسم من همچنان شعر میگفتم و آن حضرت مى‏گریست تا اینکه صداى گریه را از خانه آن برگزیده خدا شنیدم.

سپس امام جعفر صادق بمن فرمود: اى ابو عماره! کسى که در عزاى امام حسین شعر بگوید و تعداد پنجاه نفر را بگریاند بهشت بر او واجب خواهد شد.

اگر کسى در عزاى حسین شعر بگوید و تعداد سى نفر را گریان کند. جزاى او بهشت است. هر کسى در مصیبت امام حسین شعر بگوید و تعداد بیست نفر را بگریه درآورد بهشت جزاى او خواهد بود. کسى که در عزاى حسین شعر بگوید و تعداد ده نفر را گریان نماید بهشت از براى او است. و هر کسى که در عزاى حسین شعر بگوید و یک نفر را گریان کند جزایش بهشت خواهد بود. اگر کسى در عزاى امام حسین شعر بگوید و خودش گریه کند اهل بهشت مى‏شود. اگر شخصى در مصیبت امام حسین شعر بگوید و خویشتن را شبیه به گریه‏کننده نماید جزاى وى بهشت خواهد بود.

17- در کتاب رجال کشى از زید شحام نقل میکند که گفت: ما و گروهى از کوفى‏ها در حضور امام جعفر صادق علیه السّلام نشسته بودیم که جعفر بن عفان بحضور امام صادق مشرف شد. حضرت صادق وى را نزدیک خود جاى داد و به او فرمود:

اى جعفر! گفت: لبیک! خدا مرا فداى تو کند. فرمود: بمن این طور رسیده که تو خیلى خوب در باره امام حسین علیه السّلام شعر میگوئى؟ گفت: آرى فداى تو شوم. فرمود: پس شعر بگو! وقتى وى شعر گفت: امام صادق علیه السّلام بقدرى گریه کرد که اشک‏هاى آن حضرت به گونه‏هاى صورت و ریش مبارکش فرو ریخت و افرادى هم که حضور داشتند گریان شدند.

سپس حضرت صادق علیه السّلام فرمود: اى جعفر! بخدا قسم ملائکه مقرب خدا شعر تو را که در اینجا براى امام حسین گفتى شنیدند و بیشتر از ما گریه کردند.

اى جعفر! خدا الساعه بهشت را بر تو واجب نمود و تو را آمرزید.

آنگاه فرمود: اى جعفر! آیا زیادتر از این براى تو بگویم؟

گفت: آرى اى مولاى من. فرمود: احدى نیست که در باره مصیبت امام‏ حسین شعر بگوید و گریه کند و دیگران را گریان نماید مگر اینکه خدا بهشت را بر او واجب میکند و او را مى‏آمرزد.

18-                       لی، الأمالی للصدوق ابْنُ مَسْرُورٍ عَنِ ابْنِ عَامِرٍ عَنْ عَمِّهِ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی مَحْمُودٍ قَالَ قَالَ الرِّضَا ع‏ إِنَّ الْمُحَرَّمَ شَهْرٌ کَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِیَّةِ یُحَرِّمُونَ فِیهِ الْقِتَالَ فَاسْتُحِلَّتْ فِیهِ دِمَاؤُنَا وَ هُتِکَتْ فِیهِ حُرْمَتُنَا وَ سُبِیَ فِیهِ ذَرَارِیُّنَا وَ نِسَاؤُنَا وَ أُضْرِمَتِ النِّیرَانُ فِی مَضَارِبِنَا وَ انْتُهِبَ مَا فِیهَا مِنْ ثِقْلِنَا وَ لَمْ تُرْعَ لِرَسُولِ اللَّهِ حُرْمَةٌ فِی أَمْرِنَا إِنَّ یَوْمَ الْحُسَیْنِ أَقْرَحَ جُفُونَنَا وَ أَسْبَلَ دُمُوعَنَا وَ أَذَلَّ عَزِیزَنَا بِأَرْضِ کَرْبٍ وَ بَلَاءٍ أَوْرَثَتْنَا الْکَرْبَ وَ الْبَلَاءَ إِلَى یَوْمِ الِانْقِضَاءِ فَعَلَى مِثْلِ الْحُسَیْنِ فَلْیَبْکِ الْبَاکُونَ فَإِنَّ الْبُکَاءَ عَلَیْهِ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظَامَ ثُمَّ قَالَ ع کَانَ أَبِی إِذَا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لَا یُرَى ضَاحِکاً وَ کَانَتِ الْکَآبَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتَّى یَمْضِیَ مِنْهُ عَشَرَةُ أَیَّامٍ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْعَاشِرِ کَانَ ذَلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکَائِهِ وَ یَقُولُ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَیْنُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ‏.

در کتاب امالى صدوق از حضرت امام رضا علیه السّلام روایت میکند که فرمود: ماه محرم ماهى است که مردم زمان جاهلیت جنگ و جدال را در آن حرام میدانستند. ولى در این ماه ریختن خونهاى ما حلال شد! احترام ما از بین رفت! فرزندان و زنان ما اسیر شدند! خیمه‏هاى ما طعمه آتش‏ها قرار گرفتند! اموال ما به یغما رفت! احترامى که ما براى پیغمبر خدا داشتیم مراعات نشد! حقا که مصیبت امام حسین پلک چشم ما را زخم و اشکهاى ما را جارى و عزیز ما را در ارض کرب و بلا ذلیل و غم اندوه را تا روز قیامت دچار ما کرد.

پس گریه‏کنندگان باید بر شخصى مثل حسین گریه کنند، زیرا گریه براى آن حضرت باعث آمرزش گناهان بزرگ خواهد شد.

سپس حضرت رضا فرمود: هر گاه ماه محرم فرا میرسید پدرم خندان نبود تا ده روز از محرم نگذشته بود غم و اندوه بر پدرم غالب بود. هنگامى که روز عاشورا فرا میرسید روز مصیبت و محزونى و گریه پدرم بود و میفرمود: این همان روزى است که امام حسین صلوات اللَّه علیه در آن شهید شد!!

19-                       لی، الأمالی للصدوق الطَّالَقَانِیُّ عَنْ أَحْمَدَ الْهَمْدَانِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: مَنْ تَرَکَ السَّعْیَ فِی حَوَائِجِهِ یَوْمَ عَاشُورَاءَ قَضَى اللَّهُ لَهُ حَوَائِجَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ مَنْ کَانَ یَوْمُ عَاشُورَاءَ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکَائِهِ جَعَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ وَ قَرَّتْ بِنَا فِی الْجِنَانِ عَیْنُهُ وَ مَنْ سَمَّى یَوْمَ عَاشُورَاءَ یَوْمَ بَرَکَةٍ وَ ادَّخَرَ فِیهِ لِمَنْزِلِهِ شَیْئاً لَمْ یُبَارَکْ لَهُ فِیمَا ادَّخَرَ وَ حُشِرَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَعَ یَزِیدَ وَ عُبَیْدِ اللَّهِ بْنِ زِیَادٍ وَ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ لَعَنَهُمُ اللَّهُ إِلَى أَسْفَلِ دَرْکٍ مِنَ النَّارِ.

نیز در همان کتاب از حضرت رضا علیه السّلام روایت میکند که فرمود:

کسى که روز عاشورا بدنبال کارى نرود خدا حاجت‏هاى دنیا و آخرت او را روا خواهد کرد.

کسى که روز عاشورا روز مصیبت و حزن و گریه او باشد خدا روز قیامت را روز فرح و خوشحالى وى قرار خواهد داد و چشم او در بهشت بما روشن خواهد شد.

کسى که روز عاشورا را روز خیر و برکت قرار دهد و در آن روز چیزى براى منزل خود ذخیره کند برکتى در آن نخواهد بود و روز قیامت با یزید و عبید اللَّه ابن زیاد و عمر بن سعد لعنة اللَّه علیهم در قعر دوزخ محشور خواهد بود.

20-                       لی، الأمالی للصدوق ابْنُ إِدْرِیسَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنِ الْحَکَمِ بْنِ مِسْکِینٍ الثَّقَفِیِّ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ ع‏ أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ لَا یَذْکُرُنِی مُؤْمِنٌ إِلَّا اسْتَعْبَرَ.

مل، کامل الزیارات محمد بن جعفر عن محمد بن الحسین عن الحکم بن مسکین‏ مثله‏ - مل، کامل الزیارات أبی عن سعد عن الخشاب عن إسماعیل بن مهران عن علی بن أبی حمزة عن أبی بصیر مثله‏.

نیز در کتاب امالى صدوق از حضرت امام حسین روایت میکند که فرمود: من شهید اشک هستم، هیچ مؤمنى مرا بخاطر نمى‏آورد مگر اینکه گریان مى‏شود.

21-                       مل، کامل الزیارات حَکِیمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ عَنِ ابْنِ یَزِیدَ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ‏ بَکْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ فُضَیْلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ الذُّبَابِ غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ وَ لَوْ کَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ.

مل، کامل الزیارات محمد بن عبد الله عن أبیه عن البرقی عن أبیه عن بکر بن محمد عن أبی عبد الله ع‏ مثله.

در کتاب کامل الزیارات از حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: کسى که نام ما نزد او برده شود و چشم وى اشکبار گردد و لو بقدر بال مگس، گناهان وى آمرزیده مى‏شوند و لو اینکه باندازه کف دریاها باشد و ...

22-                       مل، کامل الزیارات حَکِیمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنِ الْعَلَاءِ عَنْ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: أَیُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ دَمْعَةً حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ غُرَفاً یَسْکُنُهَا أَحْقَاباً.

نیز در همان کتاب از امام محمّد باقر علیه السّلام روایت مى‏کند که فرمود:

هر گاه چشم مؤمنى براى شهادت امام حسین بقدرى پر از اشک شود که به گونه‏هاى صورتش بچکد خداى رؤف او را دائما در غرفه‏هاى بهشت جاى خواهد داد.

23-                       مل، کامل الزیارات حَکِیمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ سَیْفٍ عَنْ بَکْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ فُضَیْلِ بْنِ فَضَالَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ حَرَّمَ اللَّهُ وَجْهَهُ عَلَى النَّارِ.

نیز در کتاب کامل الزیارات از امام جعفر صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: کسى که نام ما نزد او برده شود و چشمانش گریان گردد خدا آتش جهنم را بصورت او حرام خواهد کرد.

24-                       ن، عیون أخبار الرضا علیه السلام لی، الأمالی للصدوق مَاجِیلَوَیْهِ عَنْ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الرَّیَّانِ بْنِ شَبِیبٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا ع فِی أَوَّلِ یَوْمٍ مِنَ الْمُحَرَّمِ فَقَالَ لِی یَا ابْنَ شَبِیبٍ أَ صَائِمٌ أَنْتَ فَقُلْتُ لَا فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْیَوْمَ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی دَعَا فِیهِ زَکَرِیَّا رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ- رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ «4» فَاسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ وَ أَمَرَ الْمَلَائِکَةَ فَنَادَتْ زَکَرِیَّا- وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحْیى‏ فَمَنْ صَامَ هَذَا الْیَوْمَ ثُمَّ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ کَمَا اسْتَجَابَ لِزَکَرِیَّا ع ثُمَّ قَالَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنَّ الْمُحَرَّمَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِی کَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِیَّةِ فِیمَا مَضَى یُحَرِّمُونَ فِیهِ الظُّلْمَ وَ الْقِتَالَ لِحُرْمَتِهِ فَمَا عَرَفَتْ هَذِهِ الْأُمَّةُ حُرْمَةَ شَهْرِهَا وَ لَا حُرْمَةَ نَبِیِّهَا لَقَدْ قَتَلُوا فِی هَذَا الشَّهْرِ ذُرِّیَّتَهُ وَ سَبَوْا نِسَاءَهُ وَ انْتَهَبُوا ثَقَلَهُ فَلَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُمْ ذَلِکَ أَبَداً یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ کُنْتَ بَاکِیاً لِشَیْ‏ءٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع فَإِنَّهُ ذُبِحَ کَمَا یُذْبَحُ الْکَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ رَجُلًا مَا لَهُمْ فِی الْأَرْضِ شَبِیهُونَ وَ لَقَدْ بَکَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ لِقَتْلِهِ وَ لَقَدْ نَزَلَ إِلَى الْأَرْضِ مِنَ الْمَلَائِکَةِ أَرْبَعَةُ آلَافٍ لِنَصْرِهِ فَوَجَدُوهُ قَدْ قُتِلَ فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ إِلَى أَنْ یَقُومَ الْقَائِمُ فَیَکُونُونَ مِنْ أَنْصَارِهِ وَ شِعَارُهُمْ یَا لَثَارَاتِ الْحُسَیْنِ یَا ابْنَ شَبِیبٍ لَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّهُ لَمَّا قُتِلَ جَدِّیَ الْحُسَیْنُ أَمْطَرَتِ السَّمَاءُ دَماً وَ تُرَاباً أَحْمَرَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ بَکَیْتَ عَلَى الْحُسَیْنِ حَتَّى تَصِیرَ دُمُوعُکَ عَلَى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتَهُ صَغِیراً کَانَ أَوْ کَبِیراً قَلِیلًا کَانَ أَوْ کَثِیراً یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا ذَنْبَ عَلَیْکَ فَزُرِ الْحُسَیْنَ ع یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَسْکُنَ الْغُرَفَ الْمَبْنِیَّةَ فِی الْجَنَّةِ مَعَ النَّبِیِّ ص فَالْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَیْنِ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ یَکُونَ لَکَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَیْنِ فَقُلْ مَتَى مَا ذَکَرْتَهُ- یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ مَعَنَا فِی الدَّرَجَاتِ الْعُلَى مِنَ الْجِنَانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنَا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنَا وَ عَلَیْکَ بِوَلَایَتِنَا فَلَوْ أَنَّ رَجُلًا تَوَلَّى حَجَراً لَحَشَرَهُ اللَّهُ مَعَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.

صدوق در کتاب امالى از ریان بن شبیب نقل مى‏کند که گفت:

من در روز اول محرم بحضور حضرت على بن موسى الرضا علیه السّلام مشرف شدم. آن بزرگوار بمن فرمود: آیا روزه هستى؟ گفتم: نه. فرمود: امروز همان روزى است که حضرت زکریا علیه السّلام دعا کرد و گفت:

پروردگارا! یک ذریه طیب و پاکیزه‏اى از نزد خود بمن عطا کن، زیرا تو دعا را مستجاب میکنى. خدا دعاى او را مستجاب نمود و در آن موقعى که حضرت زکریا در محراب عبادت بود ملائکه به او گفتند: خداى رؤف مژده یحیى را بتو میدهد. پس کسى که در این روز روزه بگیرد و دعا کند خدا دعاى او را مستجاب مى‏کند همان طور که دعاى حضرت زکریا را مستجاب نمود.

سپس حضرت رضا علیه السّلام فرمود: اى پسر شبیب! این ماه محرم ماهى است که در گذشته‏ها مردم زمان جاهلیت آن را محترم مى‏شمردند و ظلم و قتال را در آن حرام مى‏دانستند. ولى این امت احترام این ماه را و احترام پیامبر خدا را نشناخت. در این ماه ذریه پیغمبر خود را کشت زنان او را اسیر نمود. اموال او را به یغما برد، خدا هرگز آنان را نیامرزد.

اى پسر شبیب! اگر بخواهى براى چیزى گریه کنى براى امام حسین گریه کن! زیرا آن مظلوم بنحوى ذبح شد که گوسفند ذبح مى‏شود و تعداد هجده نفر از مردان اهل بیتش با او شهید شدند که در زمین شبیه و نظیرى نداشتند آسمانهاى هفتگانه و زمین‏ها در عزایش گریان شدند. تعداد چهار هزار ملک براى یارى کردن امام حسین بزمین نازل شدند، ولى او را کشته دیدند. آنان در حالى که ژولیده مو و غبار آلودند تا قیام حضرت قائم علیه السّلام نزد قبر امام حسین خواهند بود. آن ملائکه از انصار حضرت قائم میباشند. شعار آنان این است:

یا لثارات الحسین‏

!! یعنى اى طلب‏کنندگان خون حسین!! اى پسر شبیب! پدرم از پدرش از جد خود برایم فرمود: هنگامى که جدم حسین علیه السّلام کشته شد آسمان خون و خاک قرمز فرو ریخت! اى پسر شبیب! اگر بقدرى براى امام حسین گریه کنى که اشکت بگونه‏هاى صورتت بچکد خداى مهربان گناهان تو را چه صغیره و چه کبیره، چه قلیل و چه کثیر مى‏آمرزد.

اى پسر شبیب! اگر خوشحالى از اینکه خدا را ملاقات کنى و گناهى نداشته باشى امام حسین علیه السّلام را زیارت کن! اى پسر شبیب! اگر دوست داشته باشى در آن غرفه‏اى که در بهشت بنا شده با پیغمبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله باشى کشندگان امام حسین را لعنت کن! اى پسر شبیب! اگر دوست دارى ثواب آن افرادى را داشته باشى که با امام حسین شهید شدند هر گاه یاد آن حضرت میکنى بگو:

یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً! یعنى اى کاش من هم با شهداى کربلا بودم تا رستگارى بزرگى نصیبم میشد. اى پسر شبیب! اگر دوست دارى در درجات عالى بهشت با ما باشى براى محزونى ما محزون و براى فرحمندى ما فرحمند باشى بر تو لازم است که داراى ولایت ما باشى! زیرا اگر مردى سنگى را دوست داشته باشد خدا او را روز قیامت با آن سنگ محشور خواهد نمود.

25-                       مل، کامل الزیارات مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَسَّانَ عَنِ ابْنِ أَبِی شُعْبَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ غَالِبٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَأَنْشَدْتُهُ مَرْثِیَةَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ع فَلَمَّا انْتَهَیْتُ إِلَى هَذَا الْمَوْضِعِ-

صَاحَتْ بَاکِیَةً مِنْ وَرَاءِ السِّتْرِ یَا أَبَتَاهْ‏.

در کتاب کامل الزیارات از عبد اللَّه بن غالب نقل میکند که گفت:

بحضور حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام مشرف شدم و مرثیه‏اى از امام حسین برایش خواندم. هنگامى که شعر ذیل را خواندم شنیدم زنى از پشت پرده صیحه زد و گفت: یا ابتاه!

یعنى بلیه امام حسین علیه السّلام بلیه‏اى بود که زمین (بجاى آب) گرد و غبار خاک مرطوبى را به وى داد.

26-                       مل، کامل الزیارات ابْنُ الْوَلِیدِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنِ ابْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِی هَارُونَ الْمَکْفُوفِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لِی أَنْشِدْنِی فَأَنْشَدْتُهُ فَقَالَ لَا کَمَا تُنْشِدُونَ وَ کَمَا تُرْثِیهِ عِنْدَ قَبْرِهِ فَأَنْشَدْتُهُ‏

قَالَ فَلَمَّا بَکَى أَمْسَکْتُ أَنَا فَقَالَ مُرَّ فَمَرَرْتُ قَالَ ثُمَّ قَالَ زِدْنِی زِدْنِی قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ-

قَالَ فَبَکَى وَ تَهَایَجَ النِّسَاءُ قَالَ فَلَمَّا أَنْ سَکَتْنَ قَالَ لِی یَا بَا هَارُونَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ فَأَبْکَى عَشَرَةً فَلَهُ الْجَنَّةُ ثُمَّ جَعَلَ یَنْتَقِصُ وَاحِداً وَاحِداً حَتَّى بَلَغَ الْوَاحِدَ فَقَالَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ فَأَبْکَى وَاحِداً فَلَهُ الْجَنَّةُ ثُمَّ قَالَ مَنْ ذَکَرَهُ فَبَکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ.

وَ رُوِیَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لِکُلِّ سِرٍّ ثَوَابٌ إِلَّا الدَّمْعَةَ فِینَا.

بیان: لعل المعنى أن أسرار کل مصیبة و الصبر علیها موجب للثواب إلا البکاء علیهم و یحتمل أن یکون تصحیف شی‏ء  أی لکل شی‏ء من الطاعة ثواب مقدر إلا الدمعة فیهم فإنه لا تقدیر لثوابها.

نیز در همان کتاب از ابو هارون اعمى نقل میکند که گفت: من بحضور امام جعفر صادق علیه السّلام مشرف شدم، آن حضرت بمن فرمود: شعر برایم بگو! وقتى شعر گفتم فرمود: منظور من این گونه شعر نیست. بلکه میخواهم از آن شعر و مرثیه‏هائى که نزد قبر امام حسین میگوئید برایم بگوئید من این شعر را خواندم:

یعنى بر سر قبر امام حسین علیه السّلام مرور کن و به استخوانهاى پاک و پاکیزه‏اش بگو.

وقتى دیدم حضرت صادق گریان شد من از گفتن شعر خوددارى نمودم. آن بزرگوار فرمود: ما بقى اشعار را بگو. وقتى ما بقى اشعار را گفتم فرمود: بیشتر از این برایم بگو! گفتم:

یعنى اى مریم! سر از قبر برآور و براى مولاى خودت (امام حسین علیه السّلام) گریه و زارى کن و حسین را بوسیله گریه خویش یارى نما! راوى گوید: امام جعفر صادق علیه السّلام بمن فرمود: اى ابو هارون! هر کسى براى امام حسین شعر بگوید و تعداد ده نفر را گریان کند جزاى او بهشت خواهد بود. سپس آن حضرت همچنان از تعداد نفرات کم کرد تا به یکنفر رسید و فرمود:

کسى که در عزاى حسین شعر بگوید و یک نفر را گریان نماید جزایش بهشت است.

پس از آن فرمود: هر کسى امام حسین را بخاطر بیاورد و گریان شود بهشت جزاى او مى‏باشد.

نیز از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده که فرمود: هر عمل خیرى که مخفیانه انجام گیرد ثواب دارد، غیر از گریه کردن براى ما (که اگر علنا و آشکار باشد ریا نخواهد بود و ثواب خواهد داشت)

27-                       ل، الخصال الْأَرْبَعُمِائَةِ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع‏ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى اطَّلَعَ إِلَى الْأَرْضِ فَاخْتَارَنَا وَ اخْتَارَ لَنَا شِیعَةً یَنْصُرُونَنَا وَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِینَا أُولَئِکَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا.

در کتاب خصال در خصال‏هاى چهارصدگانه از حضرت على بن ابى طالب علیه السّلام روایت میکند که فرمود: خداى علیم متوجه زمین شد و ما را انتخاب نمود و شیعیانى براى ما برگزید که ما را یارى میکنند. براى فرح ما فرحمند و براى حزن ما محزون میگردند. جان و مال خود را در راه ما مى‏بخشند.

ایشانند که از ما میباشند و بسوى ما باز خواهند گشت.

28-                       لی، الأمالی للصدوق ابْنُ إِدْرِیسَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْفَزَارِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ زَیْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ أَبِی الْجَارُودِ عَنِ ابْنِ جُبَیْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ عَلِیٌّ لِرَسُولِ اللَّهِ ص یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّکَ لَتُحِبُّ عَقِیلًا قَالَ إِی وَ اللَّهِ إِنِّی لَأُحِبُّهُ حُبَّیْنِ‏ حُبّاً لَهُ وَ حُبّاً لِحُبِّ أَبِی طَالِبٍ لَهُ وَ إِنَّ وَلَدَهُ لَمَقْتُولٌ فِی مَحَبَّةِ وَلَدِکَ فَتَدْمَعُ عَلَیْهِ عُیُونُ الْمُؤْمِنِینَ وَ تُصَلِّی عَلَیْهِ الْمَلَائِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ ثُمَّ بَکَى رَسُولُ اللَّهِ حَتَّى جَرَتْ دُمُوعُهُ عَلَى صَدْرِهِ ثُمَّ قَالَ إِلَى اللَّهِ أَشْکُو مَا تَلْقَى عِتْرَتِی مِنْ بَعْدِی‏.

قَالَ ابْنُ طَاوُسٍ رُوِیَ عَنْ آلِ الرَّسُولِ ع أَنَّهُمْ قَالُوا مَنْ بَکَى وَ أَبْکَى فِینَا مِائَةً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ بَکَى وَ أَبْکَى خَمْسِینَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ بَکَى وَ أَبْکَى ثَلَاثِینَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ بَکَى وَ أَبْکَى عِشْرِینَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ بَکَى وَ أَبْکَى عَشَرَةً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ بَکَى وَ أَبْکَى وَاحِداً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ تَبَاکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ.

صدوق در کتاب امالى روایت میکند که حضرت امیر برسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم گفت: یا رسول اللَّه! آیا تو عقیل را دوست میدارى؟ فرمود: آرى بخدا، من عقیل را از دو جهت دوست میدارم: یکى براى خود عقیل و دیگرى براى اینکه ابو طالب او را دوست دارد. پسر این عقیل (یعنى حضرت مسلم) در راه محبت پسر تو (یعنى امام حسین) کشته خواهد شد و چشم‏هاى مؤمنین برایش اشکبار خواهند شد و ملائکه مقربون به او صلوات میفرستند سپس پیغمبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله بقدرى گریست‏که اشکهایش به سینه مبارکش فرو ریخت و فرمود: از آن مصائبى که عترتم بعد از من خواهند دید بخدا شکایت میکنم.

ابن طاوس میگوید: از آل رسول صلّى اللَّه علیه و آله روایت شده که فرمودند: کسى که براى ما خاندان گریان شود و تعداد صد نفر را گریان کند بهشت از براى او است کسى که براى ما گریه کند و تعداد پنجاه نفر را بگریاند جزاى او بهشت میباشد اگر کسى براى ما گریه کند و تعداد سى نفر را بگریاند جزاى وى بهشت خواهد بود. کسى که خودش براى ما گریان شود و تعداد بیست نفر را گریان نماید بهشت جزاى او است. هر کسى براى ما گریه کند و تعداد ده نفر را گریان کند جزاى او بهشت خواهد بود. اگر کسى براى ما گریان شود و یک نفر را گریان نماید بهشت جزاى او میباشد و کسى که خود را شبیه به گریه‏کننده کند جاى او در بهشت خواهد بود.

29-                       ثو، ثواب الأعمال أَبِی عَنْ سَعْدٍ عَنِ ابْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِی هَارُونَ الْمَکْفُوفِ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَا بَا هَارُونَ أَنْشِدْنِی فِی الْحُسَیْنِ ع قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ قَالَ فَقَالَ لِی أَنْشِدْنِی کَمَا تُنْشِدُونَ یَعْنِی بِالرَّقَّةِ قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ شِعْرَ-

قَالَ فَبَکَى ثُمَّ قَالَ زِدْنِی فَأَنْشَدْتُهُ الْقَصِیدَةَ الْأُخْرَى قَالَ فَبَکَى وَ سَمِعْتُ الْبُکَاءَ مِنْ خَلْفِ السِّتْرِ قَالَ فَلَمَّا فَرَغْتُ قَالَ یَا بَا هَارُونَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَبَکَى وَ أَبْکَى عَشَرَةً کُتِبَتْ لَهُمُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَبَکَى وَ أَبْکَى خَمْسَةً کُتِبَتْ لَهُمُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَبَکَى وَ أَبْکَى وَاحِداً کُتِبَتْ لَهُمَا الْجَنَّةُ وَ مَنْ ذُکِرَ الْحُسَیْنُ عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَیْنَیْهِ مِنَ الدَّمْعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ کَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّةِ.

مل، کامل الزیارات محمد بن جعفر عن ابن أبی الخطاب‏ مثله‏

بیان الرقة بالفتح بلدة على الفرات واسطة دیار ربیعة و آخر غربی بغداد و قریة أسفل منها بفرسخ ذکره الفیروزآبادی‏.

در کتاب ثواب الاعمال از ابو هارون اعمى همان روایتى را نقل میکند که در شماره- 26- همین بخش گذشت.

30-                       ثو، ثواب الأعمال ابْنُ الْمُتَوَکِّلِ عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ الْأَشْعَرِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ بَیْتاً مِنْ شِعْرٍ فَبَکَى وَ أَبْکَى عَشَرَةً فَلَهُ وَ لَهُمُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ بَیْتاً فَبَکَى وَ أَبْکَى تِسْعَةً فَلَهُ وَ لَهُمُ الْجَنَّةُ فَلَمْ یَزَلْ حَتَّى قَالَ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ بَیْتاً فَبَکَى وَ أَظُنُّهُ قَالَ أَوْ تَبَاکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ.

مل، کامل الزیارات محمد بن جعفر عن محمد بن الحسین عن محمد بن إسماعیل‏ مثله- مل، کامل الزیارات محمد بن أحمد بن الحسین العسکری عن الحسن بن علی بن مهزیار عن أبیه عن محمد بن سنان عن محمد بن إسماعیل‏ مثله.

نیز در همان کتاب قسمتى از ذیل روایت- 26- همین بخش را از امام جعفر صادق علیه السّلام نقل میکند که گذشت.

31-                       سن، المحاسن ابْنُ یَزِیدَ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ بَکْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ الذُّبَابِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ وَ لَوْ کَانَ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ.

در کتاب محاسن عین آن روایتى را که در ذیل شماره- 21- همین بخش گذشت نقل مینماید.

32-                       مل، کامل الزیارات مُحَمَّدٌ الْحِمْیَرِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْأَصَمِّ عَنْ مِسْمَعٍ کِرْدِینٍ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ یَا مِسْمَعُ أَنْتَ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ أَ مَا تَأْتِی قَبْرَ الْحُسَیْنِ قُلْتُ لَا أَنَا رَجُلٌ مَشْهُورٌ مِنْ أَهْلِ الْبَصْرَةِ وَ عِنْدَنَا مَنْ یَتْبَعُ هَوَى هَذَا الْخَلِیفَةِ وَ أَعْدَاؤُنَا کَثِیرَةٌ مِنْ أَهْلِ القَبَائِلِ مِنَ النُّصَّابِ وَ غَیْرِهِمْ وَ لَسْتُ آمَنُهُمْ أَنْ یَرْفَعُوا عَلَیَّ حَالِی عِنْدَ وُلْدِ سُلَیْمَانَ فَیُمَثِّلُونَ عَلَیَ‏ قَالَ لِی أَ فَمَا تَذْکُرُ مَا صُنِعَ بِهِ قُلْتُ بَلَى قَالَ فَتَجْزَعُ قُلْتُ إِی وَ اللَّهِ وَ أَسْتَعْبِرُ لِذَلِکَ حَتَّى یَرَى أَهْلِی أَثَرَ ذَلِکَ عَلَیَّ فَأَمْتَنِعُ مِنَ الطَّعَامِ حَتَّى‏ یَسْتَبِینَ ذَلِکَ فِی وَجْهِی قَالَ رَحِمَ اللَّهُ دَمْعَتَکَ أَمَا إِنَّکَ مِنَ الَّذِینَ یُعَدُّونَ فِی أَهْلِ الْجَزَعِ لَنَا وَ الَّذِینَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَخَافُونَ لِخَوْفِنَا وَ یَأْمَنُونَ إِذَا أَمِنَّا أَمَا إِنَّکَ سَتَرَى عِنْدَ مَوْتِکَ وَ حُضُورِ آبَائِی لَکَ وَ وَصِیَّتِهِمْ مَلَکَ الْمَوْتِ بِکَ وَ مَا یَلْقَوْنَکَ بِهِ مِنَ الْبِشَارَةِ مَا تَقَرُّ بِهِ عَیْنَکَ قَبْلَ الْمَوْتِ فَمَلَکُ الْمَوْتِ أَرَقُّ عَلَیْکَ وَ أَشَدُّ رَحْمَةً لَکَ مِنَ الْأُمِّ الشَّفِیقَةِ عَلَى وَلَدِهَا قَالَ ثُمَّ اسْتَعْبَرَ وَ اسْتَعْبَرْتُ مَعَهُ فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی فَضَّلَنَا عَلَى خَلْقِهِ بِالرَّحْمَةِ وَ خَصَّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ بِالرَّحْمَةِ یَا مِسْمَعُ إِنَّ الْأَرْضَ وَ السَّمَاءَ لَتَبْکِی مُنْذُ قُتِلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ رَحْمَةً لَنَا وَ مَا بَکَى لَنَا مِنَ الْمَلَائِکَةِ أَکْثَرُ وَ مَا رَقَأَتْ دُمُوعُ الْمَلَائِکَةِ مُنْذُ قُتِلْنَا وَ مَا بَکَى أَحَدٌ رَحْمَةً لَنَا وَ لِمَا لَقِینَا إِلَّا رَحِمَهُ اللَّهُ قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ الدَّمْعَةُ مِنْ عَیْنِهِ فَإِذَا سَالَ دُمُوعُهُ عَلَى خَدِّهِ فَلَوْ أَنَّ قَطْرَةً مِنْ دُمُوعِهِ سَقَطَتْ فِی جَهَنَّمَ لَأَطْفَأَتْ حَرَّهَا حَتَّى لَا یُوجَدَ لَهَا حَرٌّ وَ إِنَّ الْمُوجَعَ قَلْبُهُ لَنَا لَیَفْرَحُ یَوْمَ یَرَانَا عِنْدَ مَوْتِهِ فَرْحَةً- لَا تَزَالُ تِلْکَ الْفَرْحَةُ فِی قَلْبِهِ حَتَّى یَرِدَ عَلَیْنَا الْحَوْضَ وَ إِنَّ الْکَوْثَرَ لَیَفْرَحُ بِمُحِبِّنَا إِذَا وَرَدَ عَلَیْهِ حَتَّى إِنَّهُ لَیُذِیقُهُ مِنْ ضُرُوبِ الطَّعَامِ مَا لَا یَشْتَهِی أَنْ یَصْدُرَ عَنْهُ یَا مِسْمَعُ مَنْ شَرِبَ مِنْهُ شَرْبَةً لَمْ یَظْمَأْ بَعْدَهَا أَبَداً وَ لَمْ یَشْقَ بَعْدَهَا أَبَداً وَ هُوَ فِی بَرْدِ الْکَافُورِ وَ رِیحِ الْمِسْکِ وَ طَعْمِ الزَّنْجَبِیلِ أَحْلَى مِنَ الْعَسَلِ وَ أَلْیَنُ مِنَ الزُّبْدِ وَ أَصْفَى مِنَ الدَّمْعِ وَ أَذْکَى مِنَ الْعَنْبَرِ یَخْرُجُ مِنْ تَسْنِیمٍ وَ یَمُرُّ بِأَنْهَارِ الْجِنَانِ تَجْرِی عَلَى رَضْرَاضِ الدُّرِّ وَ الْیَاقُوتِ فِیهِ مِنَ الْقِدْحَانِ أَکْثَرُ مِنْ عَدَدِ نُجُومِ السَّمَاءِ یُوجَدُ رِیحُهُ مِنْ مَسِیرَةِ أَلْفِ عَامٍ قِدْحَانُهُ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ أَلْوَانِ الْجَوْهَرِ یَفُوحُ فِی وَجْهِ الشَّارِبِ مِنْهُ کُلَّ فَائِحَةٍ یَقُولُ الشَّارِبُ مِنْهُ لَیْتَنِی تُرِکْتُ هَاهُنَا لَا أَبْغِی بِهَذَا بَدَلًا وَ لَا عَنْهُ تَحْوِیلًا أَمَا إِنَّکَ یَا کِرْدِینُ مِمَّنْ تَرْوَى مِنْهُ وَ مَا مِنْ عَیْنٍ بَکَتْ لَنَا إِلَّا نُعِّمَتْ بِالنَّظَرِ إِلَى الْکَوْثَرِ وَ سُقِیَتْ مِنْهُ مَنْ أَحَبَّنَا فَإِنَّ الشَّارِبَ‏ مِنْهُ لَیُعْطَى مِنَ اللَّذَّةِ وَ الطَّعْمِ وَ الشَّهْوَةِ لَهُ أَکْثَرَ مِمَّا یُعْطَاهُ مَنْ هُوَ دُونَهُ فِی حُبِّنَا وَ إِنَّ عَلَى الْکَوْثَرِ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ ع وَ فِی یَدِهِ عَصًا مِنْ عَوْسَجٍ یَحْطِمُ بِهَا أَعْدَاءَنَا فَیَقُولُ الرَّجُلُ مِنْهُمْ إِنِّی أَشْهَدُ الشَّهَادَتَیْنِ فَیَقُولُ انْطَلِقْ إِلَى إِمَامِکَ فُلَانٍ فَاسْأَلْهُ أَنْ یَشْفَعَ لَکَ فَیَقُولُ یَتَبَرَّأُ مِنِّی إِمَامِیَ الَّذِی تَذْکُرُهُ فَیَقُولُ ارْجِعْ وَرَاءَکَ فَقُلْ لِلَّذِی کُنْتَ تَتَوَلَّاهُ وَ تُقَدِّمُهُ عَلَى الْخَلْقِ فَاسْأَلْهُ إِذْ کَانَ عِنْدَکَ خَیْرُ الْخَلْقِ أَنْ یَشْفَعَ لَکَ فَإِنَّ خَیْرَ الْخَلْقِ حَقِیقٌ أَنْ لَا یُرَدَّ إِذَا شَفَعَ فَیَقُولُ إِنِّی أَهْلِکُ عَطَشاً فَیَقُولُ زَادَکَ اللَّهُ ظَمَأً وَ زَادَکَ اللَّهُ عَطَشاً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ وَ کَیْفَ یَقْدِرُ عَلَى الدُّنُوِّ مِنَ الْحَوْضِ وَ لَمْ یَقْدِرْ عَلَیْهِ غَیْرُهُ قَالَ وَرِعَ عَنْ أَشْیَاءَ قَبِیحَةٍ وَ کَفَّ عَنْ شَتْمِنَا إِذَا ذَکَرَنَا وَ تَرَکَ أَشْیَاءَ اجْتَرَأَ عَلَیْهَا غَیْرُهُ وَ لَیْسَ ذَلِکَ لِحُبِّنَا وَ لَا لِهَوًى مِنْهُ وَ لَکِنْ ذَلِکَ لِشِدَّةِ اجْتِهَادِهِ فِی عِبَادَتِهِ وَ تَدَیُّنِهِ وَ لِمَا قَدْ شَغَلَ بِهِ نَفْسَهُ عَنْ ذِکْرِ النَّاسِ فَأَمَّا قَلْبُهُ فَمُنَافِقٌ وَ دِینُهُ النَّصْبُ بِاتِّبَاعِ أَهْلِ النَّصْبِ وَ وَلَایَةِ الْمَاضِینَ وَ تَقَدُّمِهِ لَهُمَا عَلَى کُلِّ أَحَدٍ.

بیان الرضراض الحصا أو صغارها قوله ع و سقیت إسناد السقی إلیها مجازی لسببیتها لذلک.

در کتاب کامل الزیارات از مسمع (بکسر میم اول و سکون سین و فتح میم دوم) کردین نقل میکند که گفت: امام جعفر صادق علیه السّلام بمن فرمود:

تو اهل عراق هستى، آیا بزیارت قبر امام حسین علیه السّلام میروى؟ گفتم: نه زیرا من مردى مشهور و اهل بصره میباشم، نزد ما گروهى هستند که طرفدار خلیفه میباشند. دشمنان ما که ناصبى‏ها و اهل قبائل و غیر هم هستند زیادند. من در امان نیستم از اینکه شکایت مرا به خلیفه بکنند و ضررهائى بمن برسد.

امام صادق فرمود: آیا مصیبت امام حسین را بخاطر نمى‏آورى؟ گفتم:

چرا. فرمود: از مصیبت آن حضرت ناراحت میشوى؟ گفتم: آرى، بخدا قسم بقدرى‏ حال گریه بمن دست میدهد که اهل و عیالم اثر آن را بر من مشاهده میکنند و من بنحوى از غذا خوردن بیزار میشوم که اثر آن در صورتم معلوم میگردد.

حضرت صادق فرمود: خدا اشکهاى تو را رحمت کند: آیا نه چنین است که تو در ردیف افرادى خواهى بود که براى مصیبت ما جزع و فزع میکنند براى خوف ما خائف میشوند، براى امنیت ما ایمن خواهند بود.

تو بزودى در موقع مردن خود خواهى دید که پدرانم نزد تو حاضر میشوند و به ملک الموت در باره تو توصیه مینمایند، بشاراتى بتو خواهند داد که قبل از موت چشم تو روشن خواهد شد و ملک الموت در آن موقع از مادر مهربان بفرزند خود بتو مهربانتر خواهد بود.

مسمع میگوید: سپس حضرت صادق گریان شد و من هم گریان شدم آنگاه آن حضرت فرمود: سپاس مخصوص آن خدائى است که ما را بوسیله رحمت خود بر خلق خویشتن فضیلت و برترى داد و ما اهل بیت را برحمت خود اختصاص داد. اى مسمع زمین و آسمان از موقعى که امیر المؤمنین على شهید شده است براى ما گریه مینمایند و ملائکه براى ما گریه بیشترى کردند. گریه ملائکه براى ما از موقعى که مردان ما شهید شدند خاتمه نیافته است. هیچ شخصى براى مصائب ما گریه نمیکند مگر اینکه قبل از ریزش اشک چشمش خدا او را مى‏آمرزد هنگامى که اشک وى بگونه‏هاى صورتش جارى شود اگر یک قطره از آن در آتش جهنم بچکد بنحوى حرارت آن را خاموش میکند که حرارتى نخواهد داشت.

کسى که دلش براى ما بسوزد در موقع جان دادن بقدرى خوشحال میشوند که تا وقتى نزد حوض کوثر بر ما وارد شود آن خوشحالى در قلبش خواهد بود حوض کوثر از ورود او براى محبتى که بما دارد فرحمند مى‏شود و بقدرى از انواع و اقسام غذا به وى میدهد که دوست ندارد از آنجا خارج شود.

اى مسمع! کسى که یک شربت آب حوض کوثر را بیاشامد بعدا هرگز تشنه نخواهد شد و مشقتى نخواهد دید. آب کوثر داراى خنکى کافور، بوى مشک، طعم زنجبیل، شیرین‏تر از عسل، نرم‏تر از کره، صاف‏تر از اشک، خوشبوتر از عنبر است. از چشمه تسنیم خارج مى‏شود و به نهرهاى بهشت عبور میکند و بر درّ و یاقوت جارى میگردد. تعداد پیاله‏هائى که در میان حوض کوثر است از شماره ستارگان بیشتر میباشد. بوى حوض کوثر از هزار سال راه بمشام میرسد پیاله‏هاى آن از طلا و نقره و گوهرهاى الوان است. کلیه بوهاى خوش را بمشام آشامنده خود میرساند. آشامنده آب کوثر میگوید: کاش من همین جا میبودم و عوض و بدلى انتخاب نمى‏کردم و از اینجا بجاى دیگرى محول نمیشدم.

اى مسمع! آیا نه چنین است که از آن حوض سیراب خواهى شد! هیچ چشمى براى ما گریان نمى‏شود مگر اینکه بوسیله نظر کردن بکوثر شاد خواهد شد. هر کسى که محب ما باشد از آب کوثر مى‏آشامد.

حضرت على بن ابى طالب علیه السّلام در حالى نزد حوض کوثر ایستاده که عصائى از چوب عوسج بدست دارد و دشمنان ما را با آن دور میکند. آنگاه مردى از دشمنان میگوید: من در دنیا به یگانگى خدا و نبوت پیغمبر اکرم شهادت داده‏ام حضرت امیر میفرماید: نزد فلانى که امام تو بوده برو و از او بخواه تا براى تو شفاعت کند. وى میگوید: آن امامى که تو میگوئى از من بیزارى میجوید.

حضرت امیر میفرماید: برگرد و از آن شخصى که او را دوست و بر همه خلق مقدم میداشتى و او را بهترین خلق میدانستى تقاضا کن تا شفیع تو شود. زیرا کسى که نزد تو بهترین خلق بود سزاوارتر است که شفاعتش رد نشود. وى خواهد گفت: من از سوز عطش خواهم مرد. حضرت امیر میفرماید: خدا تشنگى و عطش تو را زیاد فرماید!! مسمع گفت: فدایت شوم چگونه آن شخص میتواند نزدیک حوض کوثر بیاید در صورتى که غیر از او کسى نمیتواند نزد آن حوض بیاید!؟ فرمود: براى اینکه او از کارهاى زشت بر کنار بوده و هر گاه کسى بما ناسزا میگفته جلوگیرى میکرده و از امور خطرناکى که دیگران انجام میدادند اجتناب مینموده. این اعمال را بجهت محبتى که بما داشته باشد یا از روى هوا و هوس انجام نمیداده، بلکه براى آن جد و جهدى که در باره عبادت و تدین خود داشته و از بد گوئى مردم خوددارى میکرده انجام میداده است. ولى قلبش منافق و داراى مذهب ناصبى و تابع ناصبى‏هاى گذشته و دوستى آنان بوده و ایشان را بر هر کسى مقدم مى‏داشته.

33-                       مل، کامل الزیارات أَبِی عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْجَامُورَانِیِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ‏ إِنَّ الْبُکَاءَ وَ الْجَزَعَ مَکْرُوهٌ لِلْعَبْدِ فِی کُلِّ مَا جَزِعَ مَا خَلَا الْبُکَاءَ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ع فَإِنَّهُ فِیهِ مَأْجُورٌ.

نیز در کتاب کامل الزیارات از پدر على بن ابو حمزه نقل میکند که گفت: از امام جعفر صادق علیه السّلام شنیدم میفرمود: گریه و زارى انسان براى هر امرى مکروه و ناپسند است، غیر از گریه کردن در عزاى حضرت حسین بن على علیهما السّلام زیرا این گونه گریه و زارى اجر خواهد داشت.

34-                       مل، کامل الزیارات مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ الزَّیَّاتِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِی هَارُونَ الْمَکْفُوفِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ‏ وَ مَنْ ذُکِرَ الْحُسَیْنُ عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَیْنَیْهِ مِنَ الدُّمُوعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ کَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّةِ.

مل، کامل الزیارات أبی و جماعة مشایخنا عن سعد بن عبد الله عن أحمد بن محمد عن حمزة بن علی الأشعری عن الحسن بن معاویة بن وهب عمن حدثه عن أبی جعفر ع قال کان علی بن الحسین ع یقول‏ و ذکر مثله.

 نیز در همان کتاب از امام صادق علیه السّلام همان روایتى را نقل میکند که در ذیل شماره- 26- همین بخش نگاشته شد.

35-                       مل، کامل الزیارات حَکِیمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَکِیمٍ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ بَکَّارِ بْنِ أَحْمَدَ الْقَسَّامِ وَ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الْوَاحِدِ عَنْ مُخَوَّلِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنِ الرَّبِیعِ بْنِ الْمُنْذِرِ عَنْ أَبِیهِ قَالَ سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع یَقُولُ‏ مَنْ قَطَرَتْ عَیْنَاهُ فِینَا قَطْرَةً وَ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ فِینَا دَمْعَةً بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ حُقُباً.

نیز در کتاب کامل الزیارات همان روایتى را از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام نقل مى‏کند که در ذیل شماره- 8- همین بخش نوشته شد.

36-                       مل، کامل الزیارات أَبِی عَنْ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُکَیْرٍ قَالَ: حَجَجْتُ مَعَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ فَقُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ لَوْ نُبِشَ قَبْرُ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ع هَلْ کَانَ یُصَابُ فِی قَبْرِهِ شَیْ‏ءٌ فَقَالَ یَا ابْنَ بُکَیْرٍ مَا أَعْظَمَ مَسَائِلَکَ إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع مَعَ أَبِیهِ وَ أُمِّهِ وَ أَخِیهِ فِی مَنْزِلِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَعَهُ یُرْزَقُونَ وَ یُحْبَرُونَ وَ إِنَّهُ لَعَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ مُتَعَلِّقٌ بِهِ یَقُولُ یَا رَبِّ أَنْجِزْ لِی مَا وَعَدْتَنِی وَ إِنَّهُ لَیَنْظُرُ إِلَى زُوَّارِهِ فَهُوَ أَعْرَفُ بِهِمْ وَ بِأَسْمَائِهِمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِهِمْ وَ مَا فِی رِحَالِهِمْ مِنْ أَحَدِهِمْ بِوُلْدِهِ وَ إِنَّهُ لَیَنْظُرُ إِلَى مَنْ یَبْکِیهِ فَیَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ یَسْأَلُ أَبَاهُ الِاسْتِغْفَارَ لَهُ وَ یَقُولُ أَیُّهَا الْبَاکِی لَوْ عَلِمْتَ مَا أَعَدَّ اللَّهُ لَکَ لَفَرِحْتَ أَکْثَرَ مِمَّا حَزِنْتَ وَ إِنَّهُ لَیَسْتَغْفِرُ لَهُ مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ وَ خَطِیئَةٍ.

نیز در کتاب سابق الذکر از عبد اللَّه بن بکیر (بضم باء و فتح کاف) نقل میکند که گفت: من با حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام حج بجاى آوردم و به آن حضرت گفتم: یا بن رسول اللَّه! اگر قبر امام حسین علیه السّلام شکافته شود آیا چیزى از بدن مقدسش در آن بدست مى‏آید؟ فرمود: اى پسر بکیر! عجب پرسش بزرگى کردى!! امام حسین علیه السّلام با پدر و مادر و برادرش در منزل پیامبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله میباشند و با آن حضرت مشغول خوردن رزق و روزى و شادمانى هستند. امام حسین علیه السّلام در طرف راست عرش میباشد و میگوید: پروردگارا! به آن وعده‏اى که بمن داده‏اى وفا کن. امام حسین بزوارش نظر مرحمت دارد، آن بزرگوار زوار خود را با نام آنان و نام پدرانشان و آنچه که دارند بهتر از این میشناسد که یکى از ایشان فرزند خود را بشناسد. امام حسین علیه السّلام به افرادى که برایش گریه میکنند نظر مرحمت دارد و براى آنان طلب مغفرت مینماید و از پدرش تقاضا میکند براى ایشان طلب آمرزش کند. امام حسین بگریه‏کننده خود میگوید: اگر میدانستى خدا چه ثوابهائى براى تو آماده کرده فرح و خوشحالى تو از این غم و اندوه تو بیشتر میشد. امام حسین براى کلیه گناه و خطاهاى وى استغفار خواهد کرد.

37-                       مل، کامل الزیارات أَبِی عَنِ ابْنِ أَبَانٍ عَنِ الْأَهْوَازِیِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنِ الْأَصَمِ‏ مِثْلَهُ.

نیز در همان کتاب نظیر این روایت را نقل کرده است.

38-                       أَقُولُ رَأَیْتُ فِی بَعْضِ تَأْلِیفَاتِ بَعْضِ الثِّقَاتِ مِنَ الْمُعَاصِرِینَ‏ رُوِیَ أَنَّهُ لَمَّا أَخْبَرَ النَّبِیُّ ص ابْنَتَهُ فَاطِمَةَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا الْحُسَیْنِ وَ مَا یَجْرِی عَلَیْهِ مِنَ الْمِحَنِ‏ بَکَتْ فَاطِمَةُ بُکَاءً شَدِیداً وَ قَالَتْ یَا أَبَهْ مَتَى یَکُونُ ذَلِکَ قَالَ فِی زَمَانٍ خَالٍ مِنِّی وَ مِنْکِ وَ مِنْ عَلِیٍّ فَاشْتَدَّ بُکَاؤُهَا وَ قَالَتْ یَا أَبَهْ فَمَنْ یَبْکِی عَلَیْهِ وَ مَنْ یَلْتَزِمُ بِإِقَامَةِ الْعَزَاءِ لَهُ فَقَالَ النَّبِیُّ یَا فَاطِمَةُ إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِی یَبْکُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَیْتِی وَ رِجَالَهُمْ یَبْکُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَیْتِی وَ یُجَدِّدُونَ الْعَزَاءَ جِیلًا بَعْدَ جِیلٍ فِی کُلِّ سَنَةٍ فَإِذَا کَانَ الْقِیَامَةُ تَشْفَعِینَ أَنْتِ لِلنِّسَاءِ وَ أَنَا أَشْفَعُ لِلرِّجَالِ وَ کُلُّ مَنْ بَکَى مِنْهُمْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَیْنِ أَخَذْنَا بِیَدِهِ وَ أَدْخَلْنَاهُ الْجَنَّةَ یَا فَاطِمَةُ کُلُّ عَیْنٍ بَاکِیَةٌ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِلَّا عَیْنٌ بَکَتْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَیْنِ فَإِنَّهَا ضاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِیمِ الْجَنَّةِ.

أقول سیأتی بعض الأخبار فی ذلک فی باب بکاء السماء و الأرض علیه ع.

مؤلف گوید: در تألیفات بعضى از نویسندگان معاصر که مورد وثوق است دیدم، روایت شده: هنگامى که پیغمبر اعظم اسلام صلّى اللَّه علیه و آله فاطمه اطهر را از شهادت فرزندش حسین و آن مصائبى که دچار آن حضرت شد آگاه نمود آن بانو گریه شدیدى کرد و گفت: پدر جان! یک چنین مصائبى در چه موقع رخ میدهد؟ فرمود در آن زمانى که من و تو و على در دنیا نباشیم! گریه حضرت زهراء شدیدتر شد و گفت: پدر جان! پس چه کسى براى حسینم گریه خواهد کرد و چه کسى متصدى عزادارى وى خواهد شد!؟

پیامبر معظم فرمود: اى فاطمه! زنان امت من بر زنان اهل بیتم و مردان ایشان بر مردان اهل بیت من گریه خواهند کرد، همه ساله هر گروهى پس از دیگرى عزادارى را تجدید مینمایند. هنگامى که روز قیامت فرا رسد تو زنان امت من و من مردان آنان را شفاعت خواهیم کرد. هر یکى از ایشان که در مصیبت امام حسین گریه کند ما دست او را میگیریم و داخل بهشت مینمائیم.

اى فاطمه! هر چشمى فرداى قیامت گریان است غیر از چشمى که در مصیبت حسین گریه کند، زیرا صاحب آن چشم خندان و مژده نعمت‏هاى بهشت به وى داده خواهد شد.

مؤلف گوید: در بخش گریه آسمان و زمین بر امام حسین علیه السّلام قسمتى‏از این گونه اخبار خواهد آمد.

39-                       وَ رَأَیْتُ فِی بَعْضِ مُؤَلَّفَاتِ أَصْحَابِنَا أَنَّهُ حُکِیَ عَنِ السَّیِّدِ عَلِیٍّ الْحُسَیْنِیِّ قَالَ: کُنْتُ مُجَاوِراً فِی مَشْهَدِ مَوْلَایَ- عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع مَعَ جَمَاعَةٍ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فَلَمَّا کَانَ الْیَوْمُ الْعَاشِرُ مِنْ شَهْرِ عَاشُورَاءَ ابْتَدَأَ رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِنَا یَقْرَأُ مَقْتَلَ الْحُسَیْنِ ع فَوَرَدَتْ رِوَایَةٌ عَنِ الْبَاقِرِ ع أَنَّهُ قَالَ مَنْ ذَرَفَتْ عَیْنَاهُ عَلَى مُصَابِ الْحُسَیْنِ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ الْبَعُوضَةِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ وَ لَوْ کَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ وَ کَانَ فِی الْمَجْلِسِ مَعَنَا جَاهِلٌ مُرَکَّبٌ یَدَّعِی الْعِلْمَ وَ لَا یَعْرِفُهُ فَقَالَ لَیْسَ هَذَا بِصَحِیحٍ وَ الْعَقْلُ لَا یَعْتَقِدُهُ وَ کَثُرَ الْبَحْثُ بَیْنَنَا وَ افْتَرَقْنَا عَنْ ذَلِکَ الْمَجْلِسِ وَ هُوَ مُصِرٌّ عَلَى الْعِنَادِ فِی تَکْذِیبِ الْحَدِیثِ- فَنَامَ ذَلِکَ الرَّجُلُ تِلْکَ اللَّیْلَةَ فَرَأَى فِی مَنَامِهِ کَأَنَّ الْقِیَامَةَ قَدْ قَامَتْ وَ حُشِرَ النَّاسُ فِی صَعِیدٍ صَفْصَفٍ‏ لا تَرى‏ فِیها عِوَجاً وَ لا أَمْتاً وَ قَدْ نُصِبَتِ الْمَوَازِینُ وَ امْتَدَّ الصِّرَاطُ وَ وُضِعَ الْحِسَابُ وَ نُشِرَتِ الْکُتُبُ وَ أُسْعِرَتِ النِّیرَانُ وَ زُخْرِفَتِ الْجِنَانُ وَ اشْتَدَّ الْحَرُّ عَلَیْهِ وَ إِذَا هُوَ قَدْ عَطَشَ عَطَشاً شَدِیداً وَ بَقِیَ یَطْلُبُ الْمَاءَ فَلَا یَجِدُهُ‏ فَالْتَفَتَ یَمِیناً وَ شِمَالًا وَ إِذَا هُوَ بِحَوْضٍ عَظِیمِ الطُّولِ وَ الْعَرْضِ قَالَ قُلْتُ فِی نَفْسِی هَذَا هُوَ الْکَوْثَرُ فَإِذَا فِیهِ مَاءٌ أَبْرَدُ مِنَ الثَّلْجِ وَ أَحْلَى مِنَ الْعَذْبِ وَ إِذَا عِنْدَ الْحَوْضِ رَجُلَانِ وَ امْرَأَةٌ أَنْوَارُهُمْ تُشْرِقُ عَلَى الْخَلَائِقِ وَ مَعَ ذَلِکَ لُبْسُهُمُ السَّوَادُ وَ هُمْ بَاکُونَ مَحْزُونُونَ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ فَقِیلَ لِی هَذَا مُحَمَّدٌ الْمُصْطَفَى وَ هَذَا الْإِمَامُ عَلِیٌّ الْمُرْتَضَى وَ هَذِهِ الطَّاهِرَةُ فَاطِمَةُ الزَّهْرَاءُ فَقُلْتُ مَا لِی أَرَاهُمْ لَابِسِینَ السَّوَادَ وَ بَاکِینَ وَ مَحْزُونِینَ فَقِیلَ لِی أَ لَیْسَ هَذَا یَوْمَ عَاشُورَاءَ یَوْمَ مَقْتَلِ الْحُسَیْنِ فَهُمْ مَحْزُونُونَ لِأَجْلِ ذَلِکَ‏ قَالَ فَدَنَوْتُ إِلَى سَیِّدَةِ النِّسَاءِ فَاطِمَةَ وَ قُلْتُ لَهَا یَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ إِنِّی عَطْشَانُ فَنَظَرَتْ إِلَیَّ شَزْراً وَ قَالَتْ لِی أَنْتَ الَّذِی تُنْکِرُ فَضْلَ الْبُکَاءِ عَلَى مُصَابِ وَلَدِیَ الْحُسَیْنِ وَ مُهْجَةِ قَلْبِی وَ قُرَّةِ عَیْنِیَ الشَّهِیدِ الْمَقْتُولِ ظُلْماً وَ عُدْوَاناً لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلِیهِ وَ ظَالِمِیهِ وَ مَانِعِیهِ مِنْ شُرْبِ الْمَاءِ قَالَ الرَّجُلُ فَانْتَبَهْتُ مِنْ نَوْمِی فَزِعاً مَرْعُوباً وَ اسْتَغْفَرْتُ اللَّهَ کَثِیراً وَ نَدِمْتُ عَلَى مَا کَانَ مِنِّی وَ أَتَیْتُ إِلَى أَصْحَابِیَ الَّذِینَ کُنْتُ مَعَهُمْ وَ خَبَّرْتُ بِرُؤْیَایَ وَ تُبْتُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.

در بعضى از کتابهاى علماى شیعه از سید على حسینى حکایت شده که گفت: من با گروهى از مؤمنین در جوار حضرت على بن موسى الرضا علیه السّلام مجاور بودم. وقتى روز عاشورا فرا رسید یکى از یاران ما کتاب مقتل امام حسین علیه السّلام را میخواند تا رسید به این روایت که:

حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام میفرماید: کسى که چشمانش در مصیبت امام حسین اشک بریزد و لو اینکه به اندازه بال یک مگس باشد خدا گناهان او را مى‏آمرزد و لو اینکه بقدر کف دریا باشند.

در آن مجلس شخصى بود که داراى جهل مرکب‏ بود و ادعاى علم میکرد ولى علم و دانشى نداشت. وى گفت: این حدیث صحیح نیست و عقل به آن معتقد نمیشود. در باره این موضوع بین ما قیل و قالهائى شد تا اینکه از آن مجلس‏ پراکنده شدیم. ولى آن شخص در تکذیب این حدیث اصرار داشت.

آن مرد در آن شب خوابید و در عالم خواب دید که گویا؛ قیامت قیام کرده و مردم همه در یک زمین محشور شده‏اند. میزانها نصب گردیده، صراط گسترده شده، محاسبات آماده‏اند. نامه‏هاى اعمال گشوده شده و دوزخ شعله‏ور گردیده، بهشت زینت شده، حرارت بر او شدید شده، او در این بین شدیدا عطشان و طالب آب بود ولى آب نبود!! وقتى وى بطرف راست و چپ خود توجهى نمود با حوضى مواجه شد که فوق العاده طویل و عریض بود! میگوید: من با خودم گفتم: این همان حوض کوثر است و داراى یک آبى است که از برف سردتر و از عسل شیرین‏تر میباشد.

ناگاه دید، دو نفر مرد و یک زن نزد آن حوض میباشند که نور آنان بر خلائق میدرخشد! و مع ذلک ایشان سیاه پوش و گریان و محزون بودند! راوى میگوید: من گفتم: اینان کیانند!؟ در جوابم گفته شد: این آقا محمّد مصطفى، این آقا، امام على مرتضى، این بانو، فاطمه زهراء صلّى اللَّه علیهم اجمعین میباشند. گفتم: پس چرا مى‏بینم لباس سیاه پوشیده‏اند و گریان و محزون هستند!؟ بمن گفته شد: آیا امروز روز عاشورا نیست که روز قتل امام حسین علیه السّلام است!؟ ایشان بدین لحاظ محزون میباشند.

من نزدیک حضرت زهراى اطهر رفتم و به او گفتم: اى دختر رسول خدا! من عطشانم. ناگاه دیدم آن حضرت با حالى خشمناک بمن نگریست و فرمود: تو آن شخصى هستى که منکر ثواب و فضیلت گریه کردن در عزاى فرزندم حسین میباشى؟ همان حسینى که جان قلب من و نور چشم من و سید و بزرگ شهیدان است، همان حسینى که بوسیله ظلم و دشمنى بقتل رسید! خدا آن افرادى را که‏ در حق حسینم ستم کردند و او را شهید نمودند و مانع آب آشامیدن وى شدند لعنت کند!! راوى میگوید: من در حالى از خواب بیدار شدم که دچار جزع و خوف شده بودم! و فراوان استغفار میکردم و از تکذیب آن حدیث پشیمان شدم! آنگاه نزد آن رفقائى آمدم که با آنان بودم و پس از اینکه خواب خود را نقل کردم توبه و انابه نمودم.

40-                       مل، کامل الزیارات مُحَمَّدٌ الْحِمْیَرِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِیِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ أَبِی یَعْقُوبَ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ یَا زُرَارَةُ إِنَّ السَّمَاءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَیْنِ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً بِالدَّمِ وَ إِنَّ الْأَرْضَ بَکَتْ أَرْبَعِینَ‏ صَبَاحاً بِالسَّوَادِ وَ إِنَّ الشَّمْسَ بَکَتْ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً بِالْکُسُوفِ وَ الْحُمْرَةِ وَ إِنَّ الْجِبَالَ تَقَطَّعَتْ وَ انْتَثَرَتْ وَ إِنَّ الْبِحَارَ تَفَجَّرَتْ وَ إِنَّ الْمَلَائِکَةَ بَکَتْ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً عَلَى الْحُسَیْنِ وَ مَا اخْتَضَبَتْ مِنَّا امْرَأَةٌ وَ لَا ادَّهَنَتْ وَ لَا اکْتَحَلَتْ وَ لَا رَجَّلَتْ حَتَّى أَتَانَا رَأْسُ عُبَیْدِ اللَّهِ بْنِ زِیَادٍ لَعَنَهُ اللَّهُ وَ مَا زِلْنَا فِی عَبْرَةٍ بَعْدَهُ وَ کَانَ جَدِّی إِذَا ذَکَرَهُ بَکَى حَتَّى تَمْلَأَ عَیْنَاهُ لِحْیَتَهُ وَ حَتَّى یَبْکِیَ لِبُکَائِهِ رَحْمَةً لَهُ مَنْ رَآهُ وَ إِنَّ الْمَلَائِکَةَ الَّذِینَ عِنْدَ قَبْرِهِ لَیَبْکُونَ فَیَبْکِی لِبُکَائِهِمْ کُلُّ مَنْ فِی الْهَوَاءِ وَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَلَائِکَةِ وَ لَقَدْ خَرَجَتْ نَفْسُهُ ع فَزَفَرَتْ جَهَنَّمُ زَفْرَةً کَادَتِ الْأَرْضُ تَنْشَقُّ لِزَفْرَتِهَا وَ لَقَدْ خَرَجَتْ نَفْسُ عُبَیْدِ اللَّهِ بْنِ زِیَادٍ وَ یَزِیدَ بْنِ مُعَاوِیَةَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَشَهَقَتْ جَهَنَّمُ شَهْقَةً لَوْ لَا أَنَّ اللَّهَ حَبَسَهَا بِخُزَّانِهَا لَأَحْرَقَتْ مَنْ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ مِنْ فَوْرِهَا وَ لَوْ یُؤْذَنُ لَهَا مَا بَقِیَ شَیْ‏ءٌ إِلَّا ابْتَلَعَتْهُ وَ لَکِنَّهَا مَأْمُورَةٌ مَصْفُودَةٌ وَ لَقَدْ عَتَتْ عَلَى الْخُزَّانِ غَیْرَ مَرَّةٍ حَتَّى أَتَاهَا جَبْرَئِیلُ فَضَرَبَهَا بِجَنَاحِهِ فَسَکَنَتْ وَ إِنَّهَا لَتَبْکِیهِ وَ تَنْدُبُهُ وَ إِنَّهَا لَتَتَلَظَّى عَلَى قَاتِلِهِ وَ لَوْ لَا مَنْ عَلَى الْأَرْضِ مِنْ حُجَجِ اللَّهِ لَنَقَضَتِ الْأَرْضَ وَ أَکْفَأَتْ مَا عَلَیْهَا وَ مَا تَکْثُرُ الزَّلَازِلُ إِلَّا عِنْدَ اقْتِرَابِ السَّاعَةِ وَ مَا عَیْنٌ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ وَ لَا عَبْرَةٌ مِنْ عَیْنٍ بَکَتْ وَ دَمَعَتْ عَلَیْهِ وَ مَا مِنْ بَاکٍ یَبْکِیهِ إِلَّا وَ قَدْ وَصَلَ فَاطِمَةَ وَ أَسْعَدَهَا عَلَیْهِ وَ وَصَلَ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ أَدَّى حَقَّنَا وَ مَا مِنْ عَبْدٍ یُحْشَرُ إِلَّا وَ عَیْنَاهُ بَاکِیَةٌ إِلَّا الْبَاکِینَ عَلَى جَدِّی فَإِنَّهُ یُحْشَرُ وَ عَیْنُهُ قَرِیرَةٌ وَ الْبِشَارَةُ تَلْقَاهُ وَ السُّرُورُ عَلَى وَجْهِهِ وَ الْخَلْقُ فِی الْفَزَعِ وَ هُمْ آمِنُونَ وَ الْخَلْقُ یُعْرَضُونَ وَ هُمْ حُدَّاثُ الْحُسَیْنِ ع تَحْتَ الْعَرْشِ وَ فِی ظِلِّ الْعَرْشِ- لَا یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ یُقَالُ لَهُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ فَیَأْبَوْنَ وَ یَخْتَارُونَ مَجْلِسَهُ وَ حَدِیثَهُ وَ إِنَّ الْحُورَ لَتُرْسِلُ إِلَیْهِمْ إِنَّا قَدِ اشْتَقْنَاکُمْ مَعَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِینَ فَمَا یَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ إِلَیْهِمْ لِمَا یَرَوْنَ فِی مَجْلِسِهِمْ مِنَ السُّرُورِ وَ الْکَرَامَةِ وَ إِنَّ أَعْدَاءَهُمْ مِنْ بَیْنِ مَسْحُوبٍ بِنَاصِیَتِهِ إِلَى النَّارِ وَ مِنْ قَائِلٍ‏ فَما لَنا مِنْ شافِعِینَ وَ لا صَدِیقٍ حَمِیمٍ‏ وَ إِنَّهُمْ لَیُرَوْنَ مَنْزِلَهُمْ وَ مَا یَقْدِرُونَ أَنْ یَدْنُوا إِلَیْهِمْ وَ لَا یَصِلُونَ إِلَیْهِمْ وَ إِنَّ الْمَلَائِکَةَ لَتَأْتِیهِمْ بِالرِّسَالَةِ مِنْ أَزْوَاجِهِمْ وَ مِنْ خُزَّانِهِمْ‏ عَلَى مَا أُعْطُوا مِنَ الْکَرَامَةِ فَیَقُولُونَ نَأْتِیکُمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَیَرْجِعُونَ إِلَى أَزْوَاجِهِمْ بِمَقَالاتِهِمْ فَیَزْدَادُونَ إِلَیْهِمْ شَوْقاً إِذَا هُمْ خَبَّرُوهُمْ بِمَا هُمْ فِیهِ مِنَ الْکَرَامَةِ وَ قُرْبِهِمْ مِنَ الْحُسَیْنِ ع فَیَقُولُونَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی کَفَانَا الْفَزَعَ الْأَکْبَرَ وَ أَهْوَالَ الْقِیَامَةِ وَ نَجَّانَا مِمَّا کُنَّا نَخَافُ وَ یُؤْتَوْنَ بِالْمَرَاکِبِ وَ الرِّحَالِ عَلَى النَّجَائِبِ فَیَسْتَوُونَ عَلَیْهَا وَ هُمْ فِی الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ وَ الْحَمْدِ لِلَّهِ وَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى آلِهِ حَتَّى یَنْتَهُوا إِلَى مَنَازِلِهِمْ. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏45، ص: 206 الی 208

در کتاب: کامل الزیاره از زراره از امام جعفر صادق علیه السلام روایت میکند که فرمود: اى زراره! آسمان مدت چهل روز براى امام حسین خون گریه کرد. زمین مدت چهل روز براى امام حسین گریه کرد. گریه زمین این بود که سیاه چهره شد آفتاب مدت چهل روز براى حسین علیه السلام گریه کرد. گریه آفتاب این بود که گرفت و قرمز شد. کوه‏ها قطعه قطعه و پراکنده شدند. دریاها بتلاطم آمدند. ملائکه مدت چهل روز براى امام حسین گریه کردند.

هیچ زنى از ما خضاب نکرد: روغن ببدن خود نمالید، سرمه بچشم نکرد.

موى سر شانه ننمود تا آن موقعى که سر عبید اللَّه بن زیاد ملعون نزد ما آمد. و بعد از آن دائما اشک ما جارى بود.

هر گاه جدم به یاد امام حسین مى‏آمد بقدرى گریه میکرد که اشک چشمش ریش مبارکش را تر مینمود. هر کسى گریه جدم را میدید بحال آن حضرت گریان میشد. آن ملائکه‏اى که نزد قبر امام حسین هستند گریه میکنند و کلیه ملائکه‏ هواء و آسمان براى گریه آنان گریان میشوند. موقعى که امام حسین علیه السلام جان سپرد جهنم بنحوى فریاد زد که نزدیک بود زمین شکافته شود.

هنگامى که عبید اللَّه بن زیاد و یزید بن معاویه لعنهم اللَّه مردند دوزخ یک نعره‏اى زد که اگر خداى توانا آن را بوسیله موکلین آن آرام نمیکرد فورا هر کسى را که روى زمین بود میسوزانید. اگر بدوزخ اجازه داده میشد هیچ چیزى نبود مگر اینکه آن را مى‏بلعید. ولى دوزخ مأمور و مهار شده است. چند مرتبه بر موکلین خود سرکشى نمود تا اینکه جبرئیل آمد و آن را بوسیله بال خود ساکن کرد.

دوزخ براى امام حسین گریه و ندبه میکند.

دوزخ براى قاتل امام حسین زبانه میکشد. اگر حجت‏هاى خدا روى زمین نبودند زمین در هم شکسته میشد. و آنچه را که بر پشت خود داشت فرو میریخت. زلزله زیاد نمیشود مگر در موقعى که قیامت نزدیک شود.

هیچ چیزى از چشمى که براى حسین گریه کند و اشکى که براى امام حسین بریزد نزد خدا محبوب‏تر نخواهد بود. هیچ کسى براى امام حسین گریه نمى‏کند مگر اینکه بفاطمه و به پیغمبر خدا خواهد رسید و حق ما را ادا خواهد کرد .. هر بنده‏اى فرداى قیامت محشور شود چشمانش گریانند مگر آن چشم که براى جدم حسین گریان باشد. زیرا او در حالى محشور مى‏شود که چشمش (بجمال محمّد و آل اطهرش) روشن است. بشارتى به او داده مى‏شود و آثار سرور در صورتش میباشد.

مردم در آن روز دچار جزع و فزع هستند غیر از گریه‏کنندگان بر امام حسین که در امان خواهند بود. مردم در آن روز براى حساب عرضه میشوند. ولى آنان در زیر سایه عرش با امام حسین علیه السلام گفتگو میکنند و از بدى حساب خوفى ندارند. به ایشان گفته مى‏شود: داخل بهشت شوید، ولى نمى‏پذیرند، بلکه مجلس سخن گفتن با امام حسین را انتخاب مى‏کنند.

حور العین نزد آنان فرستاده میشوند و به ایشان میگویند: ما و این غلمان‏ بهشتى مشتاق شما میباشیم. ولى آنان براى آن سرور و کرامتى که در مجلس امام حسین مى‏بینند سر بسوى حور العین بلند نمى‏کنند. ولى گروهى از دشمنان ایشان با صورت دچار آتش جهنم هستند و گروه دیگرى میگویند: ما شفیع و دوست مهربانى نداریم.

آنان منزل و مأواى ایشان را مى‏بینند ولى قدرت ندارند که به ایشان نزدیک شوند و به ایشان برسند ملائکه از طرف زنان و خدام ایشان خبر میاورند که داراى چه کرامت‏هائى میباشند. ایشان میگویند: بعدا نزد شما خواهیم آمد. وقتى ملائکه برمیگردند و جواب ایشان را براى زنانشان میبرند شوق زنانشان به ایشان بیشتر خواهد شد، زیرا ملائکه بزنانشان خبر میدهند که ایشان نزد امام حسین گرامى هستند، آنان میگویند: سپاس مخصوص آن خدائى است که ما را از فزع و هول بزرگ روز قیامت نجات داد.

سپس مرکب و اسب‏هاى نجیبى براى آنان میاورند و آنان مشغول حمد و ثناء خدا و صلوات بر پیامبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله میباشند تا بمنزل‏هاى خود وارد میشوند.